Harbiy-texnik instituti m. X. Rustambayev

Jinoyat kodeksi 

shaklida mavjud bo‘lishining lozimligini aks ettiradi. 

O‘zbekiston Respublikasining Jinoyat kodeksi respublikamizning 

jinoyat to‘g‘risidagi qonun hujjatlarini tashkil etuvchi barcha jinoyat-

huquqiy normalarning asosiy va yagona shaklidir. Tarkibida jinoyat-

huquqiy normalar bo‘lgan yangi qonunchilik hujjatlari qabul qilingan 

taqdirda ular majburiy tartibda Jinoyat kodeksiga kiritilishi lozim va 

mustaqil ravishda qo‘llanilishi mumkin emas. 

NOTA BENE ! 

O‘zbekiston Respublikasi Jinoyat kodeksi

  ichki uzviy birligi va 

o‘zaro bog‘liq jinoyat-huquqiy normalarning tizimli mustahkamlanishi 

bilan ajralib turgan, jinoiy javobgarlikning tamoyillari, asoslari va 

shartlarini, sodir etilishi jinoyat deb e’tirof etiladigan ijtimoiy xavfli 

qilmishlarni belgilab beruvchi, bunday qilmishlarni sodir etgan shaxslarga 

nisbatan huquqiy ta’sir choralari qo‘llanilishining turini va chegarasini 

belgilovchi qonunlashtirilgan qonun hujjatidir. 

 

Jinoyat kodeksiga jinoyat-huquqiy normalarni mustahkamlashning 

asosiy va yagona shakli maqomini berish qonunchilikning kuchaytirilishi 

jinoiy qonunchilikni yagonalashtirishga ko‘maklashadi, huquqni muhofaza 

qilish idoralarining xodimlari uchun normativ materiallardan foydalanishni 

50 

 

---

osonlashtiradi va aholining huquqiy xabardorligini oshiradi. Shu bilan 

birga, bu holat qonunchilik texnikasining rivojlanishiga ta’sir ko‘rsatadi, 

qonun chiqaruvchini Jinoyat kodeksi tizimiga tezda kirishib keta oladigan 

o‘zgartish va qo‘shimchalar kiritish tartibini mustahkamlaydi. 

Jinoyat qonunining Jinoyat kodeksida mustahkamlanishi, birinchi 

navbatda,  o‘z ifodasini shunda topadiki, u muhim bo‘lgan ijtimoiy 

munosabatlarning himoya qilish vositasi, jinoyatchilikka qarshi 

kurashishning huquqiy bazasi bo‘lib hisoblanadi. Jinoyat hisoblanadigan 

qilmishlarning  obyektiv va subyekt  belgilarini ifodalagan holda ularni 

sodir etganlik uchun aniq jazo turlarini belgilaydi. Bundan tashqari, u 

fuqarolarga nisbatan ogohlantiruvchi va tarbiyalovchi jihatlarga ega. 

Jinoyat-huquqiy ahamiyatdagi taqiq va majburiyatlarni o‘rnata turib, 

jinoyat qonuni odamlar o‘zlarining xulq-atvorini huquq normalariga 

solishtirgan holda idrok qilishi uchun ularning ongi va irodasiga ta’sir 

ko‘rsatadi. 

Jinoyat kodeksining jinoyat-huquqiy normalarni mustahkamlashning 

yagona  va   mutlaq  shakli   sifatida   ta’riflanishi  bilan   birga