Harbiy-texnik instituti m. X. Rustambayev

ushlash 

choralarini qo‘llashda chegaradan chiqib ketmaslik

 xizmat qiladi. 

«Ushlash vositalari va usullariga, qilmishning hamda uni sodir etgan 

shaxsning xavflilik darajasiga, shuningdek, ushlash sharoitiga butunlay 

mos kelmaydigan, ushlash zarurati taqozo etmagan holda ushlanayotgan 

shaxsga qasddan zarar yetkazish 

ushlash choralari chegarasidan chetga 

chiqish

 deb topiladi» 

(JK 39-moddasi 2-qismi).

 Ijtimoiy xavfli qilmishni 

sodir etgan shaxsni ushlash choralaridan chetga chiqish, majburan holda 

zarar  yetkazilishi va nisbatan tenglik belgilaridan tashqari yuqorida sanab 

o‘tilgan boshqa shartlar mavjud bo‘lgandagina huquqiy hisoblanadi. 

Jinoyat kodeksiga binoan, ijtimoiy xavfli qilmish sodir etgan shaxsni 

ushlash uchun zarur bo‘lgan choralarni oshirib yuborish deb, qo‘llangan 

choralarni ushlash holatiga hamda shaxs va u sodir etgan jinoyatning 

xavfliligiga ochiq nomutanosibligiga aytiladi. Bunda, «ochiq 

nomutanosiblik» tushunchasi tavsifiy ma’noga ega bo‘lib, har qaysi 

holatda u alohida aniqlanadi. Ayni ushlash choralari ba’zi hollarda 

qonuniy bo‘lsa, boshqa hollarda choralarni oshirib yuborish sifatida 

423 

 

---

baholanadi. «Ijtimoiy xavfli qilmishni sodir etgan shaxsni ushlash vaqtida 

unga  yetkazilgan zararning qonuniyligini baholashda, qilmishni sodir 

etgan shaxsning ushlanishdan qochish maqsadida qilgan harakatlari, 

ushlovchining kuchi va imkoniyatlari, ruhiy holati va ushlash bilan bog‘liq 

bo‘lgan boshqa holatlar hisobga olinadi»