Harbiy-texnik instituti m. X. Rustambayev

 

 

377 

 

---

XII BOB. QILMISHNING JINOIYLIGINI ISTISNO QILADIGAN 

HOLATLAR  

1-§. Qilmishning jinoiyligini istisno qiladigan  

holatlar tushunchasi 

O‘zbekiston Respublikasi jinoyat qonunchiligi u yoki bu qilmishning 

jinoiyligi masalasini hal etganda unda jinoyat tarkibining barcha belgilari, 

albatta, haqiqatda mavjudligi talabidan kelib chiqadi. Boshqacha aytganda, 

qilmishlar tashqi jihatdan (ya’ni, rasman) sodir etilishi uchun javobgarlik 

JK da ko‘zda tutilgan harakatlar yoki harakatsizlikka o‘xshagan bo‘lsa-da, 

haqiqatda jinoyat tarkibining barcha elementlariga ega bo‘lmasa, jinoyat 

deb  tan olinishi mumkin emas va kerak emas. Bunday holatlarda jinoiy 

javobgarlik istisno etiladi. 

JK 35-moddasida

  qilmishning jinoiyligini istisno qiladigan holatlar 

sifatida u yoki bu holatlarni tan olishning yo‘naltiruvchi asoslari belgilab 

beriladi, nafaqat huquqni qo‘llaydigan organlar uchun, balki qonun 

chiqaruvchilar uchun ham JK III bo‘limining biror-bir qoidalarini 

o‘zgartirish, to‘ldirish yoki bekor qilishda ularga amal qilish majburiy 

bo‘ladi. Bundan tashqari, ushbu qoidalar JK 3–10-moddalarida 

mustahkamlangan tamoyillarga, chunonchi, adolat va gumanizm 

tamoyillariga uning muntazam muvofiq amal qilishidan dalolat beradi.