Harbiy-texnik instituti m. X. Rustambayev

(JK 18-moddasi 2-qismi).

 

Qandaydir ijtimoiy xavfli qilmishni sodir etgan aqli noraso shaxs 

jinoyat  subyekti  bo‘la olmaydi. U jinoiy javobgarlikka tortilmasligi va 

unga nisbatan jinoiy jazo tayinlash mumkin bo‘lmaganligi tufayli, unga 

faqatgina tibbiy yo‘sindagi majburlov choralari qo‘llanishi mumkin. Ongli 

va maqsadli harakatlarning bo‘lmasligi aqli noraso qilmishni kvalifikatsiya 

qilishning o‘ziga xos xususiyatini shartlaydi.  

NOTA BENE ! 

Aqli norasolik

  –  bu shunday holatki, bunda shaxs jinoyat sodir etish 

vaqtida sodir etayotgan harakatlar (harakatsizligi)ning ijtimoiy xavfli 

xususiyatini anglay va boshqara olmaydi. Bu o‘z navbatida,  jinoiy 

javobgarlikni istisno qiladi. 

 

Aqli norasolikda ruhiyatning kasallik jarayonlari tufayli, qoidaga 

ko‘ra, miyaning qabul qilish funksiyasi buziladi, buning natijasida, odatda, 

ongning muhim sifati – anglash yo‘qoladi.  

Aqli norasolik ham aqli rasolik kabi ikki: yuridik (psixologik) va 

tibbiy (biologik yoki psixiatrik) mezonlar orqali belgilanuvchi, ijtimoiy 

xavfli qilmish sodir etgan shaxsni jinoyat subyekti  hisoblamasdan oldin, 

uning ruhiy holati to‘g‘risida har tomonlama baho berish imkonini beradi.