Tabiiy fanlar fakulteti biologiya kafedrasi

Qon plazmasi birlamchi va haqiqiy siydiklarning tarkibi  (% larda). 
Moddalar  
Qon plazmasi 
Birlamchi siydik 
Haqiqiy siydik 
Suv 
90-92 
99 ga yaqin 
99-98 
Oqsillar, yog’ lar, glikogen  7-9 
yo’q 
Yo’q 
Glyukoza  
0,1 
0,1 
Yo’q 
Natriy (ion shakl) 
0,3 
0,3 
0,4 
Xlor, (ion shakl) 
0,37 
0,3+ 
0,7 
Kaliy  (ion shakl) 
0,02 
0,02 
0,15 
Sulfat (ion shakl) 
0,002 
0,002 
0,18 
Magniy  (ion shakl) 
0,0025 
0,0025 
0,006 
Mochevina  
0,03 
0,03 
2,0 
Siydik kislotasi 
0,004 
0,004 
0,05 
 
Nazorat uchun savollar. 
1.
 
Ayruv jarayonlarining ahamiyati.  
2.
 
Buyraklar tuzilishi va ularni yosh xususiyatlari.  
3.
 
Siydik hosil bo‘lish mexanizmi.  
4.
 
Turli yoshdagi bolalar sutkalik siydik miqdori. 
 
5.
 
Bolalarda tunda  siydik tuta olmaslik, uning kelib chiqish sabablari.
 

---

8.1-rasm. Ayruv organlarining umumiy tuzilishi.    8.2-rasm Buyrakning ichki ko’rinishi 
 
 

---

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
AMALIY
 
MASHG‘ULOT
 
MATERIALLARI 

---

1-
amaliy mashg’ulot:  Bolalar o’sishi va rivojlanishni gigienik baholash
 
Bolalarning o’sishi va rivojlanishi hamma vaqt mos kelavermaydi. O’sish va 
rivojlanish  notekis  rivojlanadi.  Jismoniy  rivojlanish  deganda  organizmning 
morfologik  va  funktsional  xususiyatlari  tushuniladi.    Jismoniy  rivojlanish 
ko’rsatkichlari orasida antropometrik ko’rsatkichlar (somatometrik, somatoskopik 
va  fiziometrik)  asosiy  o’rinni  egallaydi.Somatometrik  o’lchamlarga  bo’yning 
balandligi,  ko’krak  qafasi  aylanasi,  bosh  aylanasi,  vazn  o’lchovlari  kiradi. 
Somotoskopiya (tashqi kuzatish). Bunday tekshiruvda tashqi qoplam, yog’ qatlami, 
mushaklar, skelet, oyoqlar shakli va tananing boshqa qismlari asosiy ko’rsatkichlar 
hisoblanadi.
   
Fiziometriya,bunda  o’pkaning  tiriklik  sig’imi,  yelka  oldi  muskullar 
kuchi  o’lchanadi.  Jismoniy  rivojlanish  ma’lumotlari  ma’lum  yoshdagi  ko’p 
odamlarda  o’tkazilib,  fiziologlar  tuzgan  jadvallarga  solishtirilgan  holda  olib 
boriladi. Bunday jadvallarda o’rta ma’lumotlar keltirilgan.