28 mavzu: buxgalteriya hisobini konsepsiyasi va tamoyillari

 
 
MAVZU-14 Ishlab chiqarish jarayonining  hisobi  
(Ma’ruza-2 soat) 
 
REJA: 
 
1.
 
Ishlab chiqarish hisobining vazifalari. 
2.
 
Ishlab chiqarish xarajatlarini turkumlash. 
3.
 
Bevosita  ishlab  chiqarish  xarajatlarining  sintetik  va  analitik 
hisobi. 
4.
 
Bilvosita  ishlab  chiqarish  xarajatlarining  sintetik  va  analitik 
hisobi. 
5.
 
Mahsulot tannarxini kalpqo’lyatsiya qilish. 
 
. 
Tayanch  iboralar:
  Asosiy  xarajatlar,  ustama  xarajatlar,  bevosita  xarajatlar, 
bilvosita xarajatlar, moddiy xarajatlar, mehnat xarajatlari, ijtimoiy sug’urtaga 
ajratmalar,  amortizatsiya  xarajatlari,  mahsulot  tannarxi  o’zgaruvchan, 
o’zgarmas,  iqtisodiy  elementlar,  kalpqo’lyatsiya  moddalari,  bir  elementli, 
kompleks,  ishlab  chiqarishdagi,  noishlab  chiqarishdagi,  unumli,  unumsiz, 
tsex,  uchastka,  bo’lim,  brigada,  joriy  davr,  kelgusi  davr,  kelajakdagi 
xarajatlar rezervi. 
 
Xo’jalik  suboektlari  faoliyatida  mahsulot  ishlab  chiqarish  asosiy 
o’rinni  egallaydi.  Ularning  xo’jalik  faoliyati  ma’lum  miqdordagi  mehnat 
buyumlarini sarflash, mehnat vositalarini eskirishi 
va  jonli  mehnatga  haq  to’lash    bilan  bog’liq 
Muammo: 
Ishlab 
chiqarish xarajatlarini 
turkumlay bilish.
 

---

 
57 
bo’lib, bu ishlab chiqarish jarayoni bir vaqtning o’zida, xam ishlab chiqarish 
istoemoli jarayonini anglatadi. Bu ishlab chiqarish xarajatlarini hisobga olish, 
ishlab  chiqarilgan  mahsulotning  tannarxini  aniqlash  uchun  buxgalteriya 
hisobida  tegishli  schyotlar  ajratilgan  bo’lib,  bu  schyotlardan  qanday  va 
qaerda foydalanish ishlab chiqarishning texnologik jarayoni xususiyatlariga , 
ishlab  chiqarish  turlariga  ,  uning  tashkiliy  hususiyatlariga  va  shu  kabilarga 
bog’liqdir. 
 
Quyidagi  jadvalda  ishlab  chiqarish  xarajatlarining  turkumlanishi 
keltirilgan: