Qarshi davlat universiteti psixologiya kafedrasi umumiy psixologiya va


Ilk o‘spirinlar aql-idrokining xususiyatlari



Download 4,42 Mb.
Pdf ko'rish
bet48/204
Sana02.01.2022
Hajmi4,42 Mb.
#307212
1   ...   44   45   46   47   48   49   50   51   ...   204
Bog'liq
Maruza matni

Ilk o‘spirinlar aql-idrokining xususiyatlari 
Ilk  uspirin  barcha  faoliyat  boskichida  mustakil  fikr  yurita  olmasligi  uning  psixikasidagi  jiddiy 
kamchilikdir.  Ilk  uspirinlarga  adabiy  kaxramon  kiyofasini  ifodalash,  asar  mohiyati,  mazmuni  va  goyasi 
yuzasidan  mustakil  holda  xukm  va  xulosa  chikarish  topshirilganda  ular,  birinchidan,  asarni  ukishgan, 
birokxech kanday xulosa chikarishmagan, ikkinchidan, mavzuga ijodiy yondashmasdan ukituvchining xar bir 
suzini  esda  sakdab  olib,  xech  uzgarishsiz  Kaytadan  aytib  berishga  xarakat  kilishgan,  uchinchidan,  o`zlari 
maktabdan  va sinfdan tashkari faoliyatlarida eshitganlari, ukiganlari bilan ukituvchining axboroti,  ma’lumoti 
asosidagi  xabarni  umumlashtirib  javob  berishgan,  turtinchidan,  o`z  fikrlarini  bayon  etishga  kiynalganlarida 
asardan kuchirmalar keltirishgan. 
Ukuvchilarda  nazariy  tafakkurni  shakllantirishda  to‘garak  va  fakultativ  mashgulotlar,  kasbiy  fanlar 
muxim  axamiyatga  ega.  Shuningdek,  ilk  o`spirin  o`quvchining  mustakil  fikrlashini  rivojlantirishda 
ukituvchilar, sinf rahbarlarining siymolari muxim rol uynaydi. O`qituvchilar ilk o`spirinlarda o`rganilayotgan 
narsa va xodisalarning  obyektivligi, xaqqoniyligi, tugriligiga ishonch hosil kilishlari, ulardan kanoatlanishlari 
va ularni isbotlashga urgatib borishlari zarur. Ikkinchidan, fan o`qituvchilari ularni narsa va hodisalar tugrisida 
original fikr yuritishga yullashlari keraq Uchinchidan, ukuvchilarning mashgulotlarda kullanaverib, ma’naviy 
eskirgan  bir  kolipdagi  suzlardan,  iboralardan  foydalanishlariga  yul  kuymasliklari  keraq  Turtinchidan,  fan 
ukituvchilari  uspirin  yigit  va  kizlarga  bilimlarini  amaliyotga  tatbiq  kilishni  urgatishlari  shart,  buning  uchun 
ularda amaliy malakalarni shakllantirishga xarakat kilishlari lozim.  
Tafakkur boshka psixik jarayonlardan ajralgan xolda rivojlanishi mutlakr mumkin emas. Shuning uchun 
tafakkur rivojlanishi bilan birga ukuvchining nutk faoliyati xam usadi. Bu esa ukuvchida uz fikrini tugri, anik, 
ifodalash malakasini tarkib toptiradi, nugkining tuzilishini takomillashtiradi va lugat boyligini yanada oshiradi. 
Ilk  uspirin  adabiy  asarlarni  ukish  va  tushunish  orkali  mustakil  fikrlashga,  muloxaza  yuritish  va  munozaraga 
urgana  boradi.  Unda  asta-sekin  tabiat  va  jamiyatga  uzining  nuktai  nazari,  e’tikrdi,  Karashi  shakllanadi. 
Ma’lumki,  shaxsning  ana  shu  fazilatlari  fikrlashi,  mustakil  uilashi,  tugri  xukm  va  xulosa  chikarishi,  kat’iy 
karorga  kelishining  natijasidir.  Yigit  va  kizlarning  adabiy  asarni  baxolashi,  u  xakda  shaxsiy  fikrlarini 
bildirishi,  muammoli  tomonlari  yuzasidan  baxslashuvi  va  hokazolarda  insoniy  xislatlarnin-g  muayyan 
lyar:~:kada  ishtirok  etishi  akd  tankidiyligining  aynan  uzginasidir. Turmushda  uchraydigan  nourin  tankidiylik 
esa ilk uspirinning badiiy didi va xayotiy tajribasi zaifligidir.  
Ilk uspirinlikda utiladigan darslar, laboratoriya ishlari va amaliy  mashgulotlar, referat, konspekt yozish 
kabi ta’limiy faoliyat turlari yangicha ta’lim muassasasi ukuvchilari uzlashtirishi zarur materiallarni mustakil 
xolda tushunishga olib keladi. Bu ishlar kundan-kunga kuprok axamiyat kasb etishi natijasida tafakkur tobora 
faol,  mustakil, ijodiy tuye olib boradi. Bularning barchasi ilmiy-nazariy tafakkurning shakllanishiga, tevarak-
atrofdagi  vokelikning  umumiy  konuniyatlari,  bilish  kobiliyati  usishiga,  akliy  imkoniyatlar  vujudga  kelishiga, 
tabiat va jamiyat rivojlanishining krnunlarini anglab olishga muxim shart-sharoitlar yaratadi.  

Download 4,42 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   44   45   46   47   48   49   50   51   ...   204




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish