Guliston davlat universiteti kasbiy pedagogika fandan

Dual ta’lim tizimining quyidagi qator ustunliklari mavjud: 
o‘qitish  jarayoni  bevosita  amaliyot  bilan  birgalikda  olib  boriladi.,  Unda  ta’limning 
taxminan  40%ga  yaqin  nazariy  bilim  berilsa,  60%dan  ziyodrog‘i  bevosita  ishlab  chiqarish 
korxonalari yoki qishloq xo‘jalik bilan bog‘liq sohalarida olib boriladi; 
o‘qish jarayonini tashkil qilishda tahsil oluvchilarning kasbiy malaka olishga bo‘lgan talab 
va ehtiyojlari jadal suratda amalga oshiriladi; 
o‘qish  bevosita  ishlab  chiqarish  bilan  birgalikda  amalga  oshirilganligi  sababli 
moliyalashtirish mexanizmi yengillashadi; 
o‘qish  jarayoniga  korxonalar  jalb  qilinganligidan  ijtimoiy  hamkorlik  yo‘lga  qo‘yilganligi 
sababli kuchli siyosiy aloqadorlik usulini paydo bo‘lishiga olib keladi; 
-  xalq  xo‘jaligining  davlat  tuzilmasi,  shuningdek,  nodavlat  xususiy  tadbirkorlik  nuqtai 
nazaridan ham foydali moliyaviy usul hisoblanadi. 
-  xalq  xo‘jaligining  rivojlanishida  zarur  bo‘lgan  o‘rta  pog‘onada  malakali  kadrlarning 
bandlik darajasi yuqori bo‘ladi. 
Ayni paytda dual ta’lim usuli kamchiliklardan xoli emas: 
-  ta’lim  muassasalarida  tahsil  oluvchilarga  kasb-hunar  sirlari  nisbatan  tor  ixtisoslik 
doirasida  -  o‘qitilganligi  uchun  jamiyatda  va  xo‘jaliklarda  ishlash  uchun  keng  imkoniyat 
yaratilmaydi; 
-  birgina  yo‘nalishda  malaka  oshirilgani  sababli  ular  yaqin  ikkinchi  bir  yo‘nalishga 
moslashuv mexanizmi cheklangan; 
- kasb - hunar ta’limini amalga oshirish o‘ziga xos berk xarakterga ega; 
-  tor  mutaxassislik  berilganligi  mutaxassis  shaxsning  tashabbuskorligi  va  erkinligi 
chegaralangan bo‘ladi; 
-  taklif  qilinayotgan  o‘quv  muassasalarini  ishlab  chiqarish  korxonalarining  smeta 
xarajatlariga bog‘liqligi uchun ko‘p sondagi tinglovchilar malaka oshirishdan foydalana olmaydi. 
1 - rasmdan ko‘rinib turibdiki, dual tizimda kasb-hunar ta’limini amalga oshirishda  o‘quv 
muassasasi va zavod bir paytning o‘zida shartnoma tuzadi. Shartnomaga asosan o‘quvchi bevosita 
reja asosida haftada 3-4 kun zavodda real ishlab chiqarish sharoitda amaliyotni o‘taydi. 
Korxonadagi  ta’lim 
Kasb-hunar kollejdagi 
ta’lim 
О‘qitish tо‘g‘risida 
shartnoma 
Majburiy darslar 
Rejaga kо‘ra ta’lim tartibi 
Ўқув режалари 
Korxonada imkoni boricha real 
sharoitda amaliyotni о‘zlashtirish  
Kasbga bog‘liq nazariy bilimlar va 
maxsus fanlardagi amaliyot 
Korxonalar kasb-hunar birlashmalari yoki 
boshqa organlar bilan birgalikdagi bitiruv 
imtixoni  
Maktabni bitiruvchi imtixoni 

---

 
86 
Ikkinchi  tomondan  maktabda  ayni  shu  tanlagan  kasbiga  doir  fanlar  bilan  bir  qatorda 
majburiy  fanlarni  o‘quv  dasturlar  asosida  bilim  yurtida  o‘qib  nazariy  va  amaliy  bilimlarga  ega 
bo‘ladilar. 
Zavod bilan maktab va KXKlarning hamkorligi bo‘lajak kichik mutaxassisni ish joyi bilan 
ta’minlashga  imkoniyat  yaratadi.  Odatda  kasb-hunarning  turiga,  murakkabligiga  bog‘liq  holda 
o‘qish muddati 2 - 3,5 yilni tashkil qiladi. 
O‘qish  tamom  bo‘lgandan  keyin  o‘quvchi  bitiruv  imtihoni  topshiradi.  Bitiruv  imtihonida 
maktab o‘qituvchilari bilan birgalikda korxona vakillari ishtirok etadilar.  
Bu esa, bitiruvchining bilim, ko‘nikma va malakalari haqida korxona vakiliga aniq xulosa 
qilish imkoninini beradi.  
Ayni  paytda  bitiruvchining  imtihoni  yaxshi  baholanishi  unga  korxonada  o‘z  o‘rnini 
topishga omil bo‘ladi.