Toshkent moliya instituti "ijtimoiy fanlar" kafedrasi

Materialistik  monizm 

dunyo  yagona,  uzviy,  u  azaldan  moddiy  va  dunyoning  birligi  zamirida  ayni  shu 

moddiylik  yotadi

,  deb  hisoblaydi.  Bu  konsepsiyada

 

olam  ong  va  ideallikdan  emas,  balki  moddiylikdan 

keltirib chiqariladi. Bunday  yondashuvlarning o‘ta rivojlangan ko‘rinishlariga biz Fales, Geraklit, Spinoza 

va uning izdoshlari asarlarida duch kelamiz.

 

Idealistik  monizm 

esa, 

materiyani  har  qanday  borliqning  boqiy  mavjudligi,  yo‘q  bo‘lmasligi  va  birinchi 

asosiga  ega  bo‘lgan  qandaydir  ideal  narsaning  mahsuli 

deb  hisoblaydi.  Bunda  ob’ektiv-idealistik 

monizmni  (masalan,  Platonda  –  bu  o‘lmas  g‘oyalar,  zardo‘shtiylikda  olov,  o‘rta  asr  falsafasida  – 

---