O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta ta’lim vazirligi toshkent irrigatsiya va qishloq xo’jaligini mexanizatsiyalash muhandislari instituti

e
F
i
y
m
16
E
m
E

 
(7.5) 
 
bunda E
F
 – Fermi energiyasi
35
; m
i
 – ion massasi; m
e
 – elektron massasi. 
W
i
  <<  E
y
  bo‟lganda  singib  borayotgan  zarrachaning  tezligi  elektron 
tezligidan  ancha  kichik,  shuning  uchun  ularning  noelastik  to‟qnashuvlari 
ahamiyatga ega emas. Fermi energiyasi taxminan 10eV ga teng, demak zarrachalar 
energiyasi 2 keV dan kichik bo‟lsa, elastik to‟qnashuvlar vujudga keladi.  
                                                 
34
 Termik akkomodatsiya  koeffitsienti – tomchi sirtiga tegib, temperaturasi shu sirtning temperaturasiga teng 
bo‟lgan gaz molekulalrining ulushini belgilovchi koeffitsient. 
35
 Fermi energiyasi – bitta zarracha qo‟shilganda tizimning asosiy holatdagi energiyasini oshishi. 

---

137 
 
Ionlar  energiyasi  ma‟lum  chegaraviy  energiyadan  oshganda    (Wi  >  Ep) 
purkalish  jarayoni  boshlanadi.  Pukalishning  chegaraviy  energiyasi  quyidagicha 
aniqlanadi: