______________________________________________________________
191
ِﺭﺎﻬﹾﻨَ
ﻷ
ﺍﻭ
.
ﹶﺕﻭﻴﺒﻟﺍ
ﺎﻬﻴﹶﻠﻋ
ﻲِﻨﺒﹶﻨﻭ
ﺎﻬﻴِﻓ
ﹸﺵﻴِﻌﹶﻨ
ﻲِﺘﱠﻟﺍ
ﺽﺭَ
ﻷ
ﺍ
ﻲِﻫ
ﹸﺓﺭﹸﻜﻟﺍ
ِﻩِﺫﻫﻭ
ﻥﺩﻤﹾﻟﺍﻭ
ﻱﺭﹸﻘﻟﺍﻭ
.
ﺭﻭﻴﱡﻁﻟﺍﻭ
ﹸﺵﻭﺤﻭﻟﺍ
ﻥﹸﻜﺴﹶﺘ
ﺎﻬِﺘﺎﺒﺎﹶﻏ
ﻲِﻓﻭ
.
ِﻩِﺫﻫ
ﹶﻕﹶﻠﹶﺨ
ُﷲﹶﺍ
َ
ﻷ
ﺍ
ﺴﻤ
ﺎﻬﹶﻠﻌﺠﻭ
ﺽﺭ
ﺭﺎﻬﹾﻨَ
ﻷ
ﺍ
ﺎﻬﻴِﻓ
ﻱﺭﺠﹶﺍﻭ
ِﺭﺎﺠﹾﺸَ
ﻷ
ﺍﻭ
ِ
ﺝ
ﻭﺭﻤﹾﻟﺎِﺒ
ﺎﻬﹶﻨﻴﺯﻭ
ﺎﹶﻨﹶﻟ
ﺎﹰﻨﹶﻜ
ﺭﺎﺤِﺒﻟﺍ
ﻊﻤﺠﻭ
.
ﹶﺕﻌﹶﻨﺼ
ٍﺔﻤﹾﻜِﺤِﺒ
ﺎﻬﱠﻠﹸﻜ
ﺏﺭ
ﺎﻴ
ﻙﹶﻟﺎﻤﻋﹶﺍ
ﻡﹶ
ﻅ
ﻋَﺃ
ﺎﻤ
.
31-дарс
1.
Жумлаи исмия билан жумлаи фецлия щртасида
мутараддид
107
бщлган бир ыанча жумлалар мавжуддир. Улар
тацажжуб
108
, мадъ ва замм
109
жумлалардир. Шулардан тацажжуб
жумласи жумлаи исмия ёки
жумлаи фецлия деб эцтибор
ыилинган. Чунки унинг иккита сийьаси бор. Бири мубтадо бщлиб,
эцробланадиган исм билан бошланади. Иккинчиси исми фоилга
муътож бщладиган фецл билан бошланади.
Масалан
:
зоида
↑
ِﺀﺎﻤﺴﻟﺎِﺒ
ْلِﻤﺠﹶﺍ
феънинг
амр
сийғасидаги
фоили
мозий
феъли
“
Осмон
чиройлидир
”
ﺎﻤ
َلﻤﺠَﺃ
ﺀﺎﻤﺴﻟﺍ
мафъулун
жумлаи
феълия
таъажжуб
бўлиб
,
биҳи
бўлиб
ҳабар
,
ﻭﻫ
мубтадо
фоили
мубтадога
оид
“
Нима
осмонни
чиройли
қилди
?”
107
Иккиланган
,
тараддудга
тушган
.
108
Таъажжуб
,
ҳайратни
ифодаловчи
икки
феъл
.
109
Мақтов
ва
маломат
феъллари
.
192_______________________
Араб
тили
дарслиги
–
таркиб
қоидалари
31-машы
Коптогинг мунча чиройли, уни ыаердан олдинг? Отам
бозордан сотиб олиб келди. Уйда бирга щйнайлик. Жуда
яхши бщлади. Кийимларимни илгичга илдим. Бу водий
жуда чуыурдир. Ухлаб ыолмасдан кеч тунгача щтирдик.
Бу жуда ажиб нарса. Бувим менга жуда чиройли ъикоя
айтиб берди. Бу щралган нарса узундир. Аллоъ таоло еру-
осмонни яратди. Осмонни ыуёш, ой ва юлдузлар билан
зийнатлади.
Е
рни щтлар, гуллар, щрмонлар, тоьлар,
жильалар, кщллар ва денгизлар билан зийнатлади. Биз бу
нарсаларнинг барчасидан фойдаланамиз.
32
ﹲ
ﻍ
ﺍﺭﻓِﺍ
.
ﻡﻴِﻭﻨﹶﺘ
.
ﹲﻕﺎﹶﻔﱢﺘِﺍ
.
ﹲﺔﺠﹶﻟﺎﻌﻤ
.
ﺀﺎﻀﹾﻐﺒ
.
ﱞ
ﹼ
ﺙ
ﺤ
.
ﺝ
ﺎﻋﺯِﺍ
.
ﺞ
ﻴِﺠﻀ
.
ﻥﻴِﻨﹶﺍ
.
ﻲﻤﺤ
.
ﹲﺓﺭﹾ
ﻅ
ِﻨ
.
ٌلﺠﹶﺨ
.
ﻉ
ﺭﹶﺸ
.
ﻱﹰﺫﹶﺍ
.
ﺏﺭ
.
ِﺩﺎﹶﻗﺭﻟﺍ
ﻲﹶﻠﻋ
ﻪﻌﻤ
ﺭِﺩﹾﻘﹶﺘ
ﻡﹶﻟ
ﺍﺩﻴِﺩﹶﺸ
ﺎﻀﺭﻤ
ٍﻡﻴِﻠﺴ
ﹸﺔﹶﻘﻴِﻘﹶﺸ
ﹸﺔﻤِﻁﺎﹶﻓ
ﹾﺕﻀِﺭﻤ
.
َﺃ
ﺩﹶﻗ
ﺎﻬﹸﺘﺩِﻟﺍﻭ
ﹾﺕﹶﻨﺎﹶﻜﻭ
ﺎًﺌﻴﹶﺸ
ﺩِﻔﹶﺘﺴﹶﺘ
ﻡﹶﻠﹶﻓ
ﺎﻬِﻤﻴِﻭﻨﹶﺘِﻟ
ِلﻴِﺤﹾﻟﺍ
ﻊﻴِﻤﺠ
ﹾﺕﹶﻏﺭﻓ
.
ﹶﻕﹶﻔﱠﺘﺎﹶﻓ
ٍﻡﺎﻴﹶﺍ
ﹶﺔﺴﻤﹶﺨ
ﹾﺕﻤﺍﺩ
ٍﺔﺠﹶﻟﺎﻌﻤ
ﺩﻌﺒ
ﹾﺕﻤﺎﹶﻨ
ﺎﻬﱠﻨَﺃ
.
ﺎﻬﹸﻘﻴِﻘﹶﺸ
ﹶﺫﹶﺨَﺃ
ﺎﻫِﺩﺎﹶﻗﺭ
ِﺀﺎﹶﻨﺜﹶﺍ
ﻲِﻓﻭ
ﱡ
ﺙ
ﺤﻴﻭ
ِﺕﻴﺒﻟﺍ
ﻲِﻓ
ﺽﹸﻜﺭﻴ
ﺀﺎﻀﻐﺒ
ﻥﻋ
ﹶﻻ
ﻪﻨِﻤ
ٍﺵﻴﹶﻁ
ﻥﻋ
ﻡﻴِﻠﺴ
ﻥِﻤ
ﺎﹰﻨﺎﺼِﺤ
ﻰﺤﻀَ
ﻷ
ﺍ
ِﺩﻴِﻋ
ﻰﻓ
ﻩﻭﺒَﺃ
ِﻪﻴﹶﻟِﺍ
ﻩﺍﺩﻫَﺃ
ﺩﹶﻗ
ﻥﺎﹶﻜ
ٍﺏﹶﺸﹶﺨ
.
ﻪﹸﺘﺩِﻟﹶﺍﻭ
ِلﹶﺎﺤﹾﻟﺍ
ِﻰﻓ
ﹾﺕﺠﺭﹶﺨﹶﻓ
ﻪﹶﺘﹶﻘﻴِﻘﹶﺸ
ِﻪِﺠﹶﺎﻋﺯِﻻ
ﻪﹾﺘﹶﺨﺒﻭ
ﻭ
ِﺓﺭﺠﺤﹾﻟﺍ
ﻥِﻤ
.
ﻰﻟِﺍ
ﺩﹶﺎﻋ
ﻡﹸﺜ
ﹰﺔﻬﻴﹶﻨﻫ
ﻡﻴِﻠﺴ
ﹶﺕﹶﻜﺴﹶﻓ
ِﺔﹶﻜﺭﺤﹾﻟﺍﻭ
ِ
ﺞ
ﻴِﺠﻀﻟﺍ
.
ِﺼﻴ
ﻥﹶﺎﻜ
ﻭ
ﺢ
ﻴ
)
ﻩﺩﻫﺩ
(
ِﻁﻭﺴﻟﺎِﺒ
ﺱﺭﹶﻔﹾﻟﺍ
ﺏِﺭﻀﻴ
ﻭ
.
ﺎﻤﻭ
َﺃﻭ
ﻪﹸﺘﹾﺨﹸﺍ
ﹾﺕﻬﺒﹶﺘﹾﻨﺍ
ﻰﱠﺘﺤ
ﻙِﻟﹶﺫﹶﻜ
َلﹶﺍﺯ
ﻰﻤﺤﹾﻟﺍ
ِﺓﺩِﺸ
ﻥِﻤ
ﹾﺕﱠﻨ
.
ﻪﹸﺘﺩِﻟﺍﻭ
ٍﺫِﺌﺩﹾﻨِﻋ
ﹾﺕﺭﹶ
ﻅ
ﹶﻨﹶﻓ
______________________________________________________________
193
ﻰﺒﻀﹶﻏ
ﹶﺓﺭﹾ
ﻅ
ِﻨ
.
ﺠﺤ
ﻰﻟِﺍ
ِلﺎﺤﹾﻟﺍ
ِﻰﻓ
ﺏﻫﹶﺫﹶﻓ
ِﺓﺭﹾ
ﻅ
ﱠﻨﻟﺍ
ﻙﹾﻠِﺘ
ﻥِﻤ
ﻡﻴِﻠﺴ
َلِﺠﺤﹶﻓ
ٍﺓﺭ
ﺤﻴ
ﻉ
ﺭﹶﺸﻭ
ﻪﺒﺎﹶﺘِﻜ
ﹶﺫﹶﺨَﺃﻭ
ٍﺓﺩِﻴﻌﺒ
ﹶﺸﹶﻨ
ﻭ
ﺩِﺠِﺒ
ﻪﺴﻭﺭﺩ
ﺭِﻀ
ﺎ
ٍﻁ
.
ﻱﺫَ
ﻷ
ﺍ
ﻊﹾﻓﺩ
ِﻪِﺒ
ﻭﺠﺭﹶﺘ
ﻥﻤ
ﺏﺭ
***
ﻪِﻠﺒِﻗ
ﻥِﻤ
ﻯ
ﹶﺫَ
ﻷ
ﺍ
ﻙﻴِﺘْﺄﻴ
ﻙﹾﻨﻋ
32-дарс
1. Биринчи “Мабдац ул-ыироат”
китобининг щн биринчи
дарсида мафцулун мутлоынинг фецли ыарина ыоим бщлгани
учун жоиз бщлган ъолда ъазф ыилиниши айтиб щтилган эди.
Ъозир эса мафцулун мутлоынинг
фецли бир ыанча ерларда
ыиёсан ъазф бщлиши ва шулардан бири ташбеъ
110
учун келган
мафцулун мутлоыни щрганамиз. Юыорида айтиб щтилганидек,
мафцулун мутлоы бир ыанча ерларда ыиёсан
111
ъазф бщлади.
Шулардан бири ташбеъ учун келган мафцулун мутлоыдир.
Ташбеъ учун келган мафцулун мутлоы ацзоларининг
бажарадиган фецлларига далолат
ыилган ъолида ташбеъ учун
келган мафцулун мутлоыдир. Мафцулун мутлоынинг бу тури
мафцулун мутлоы мацносидаги исмни ъамда мафцулун мутлоы
соъибини щз ичига олган жумладан кейин келади.
Масалан
:
ٍﺭﺎﻤِﺤ
ﹶﺕﻭﺼ
ﹲﺕﻭﺼ
ﻪﹶﻟ
ﺍﹶﺫِ
ﺈ
ﹶﻓ
ِﻪِﺒ
ﹸﺕﺭﺭﻤ
ташбеҳ
учун
келган
ташбеҳ
учун
келган
мафъулун
мутлоқнинг
мафъулун
мутлоқ
мафъулун
мутлоқнинг
соҳиби
маъносидаги
исми
жумла
ﻰﹶﻠﹾﻜﱠﺜﻟﺍ
ﹶ
ﺥ
ﺍﺭﺼ
ﹲ
ﺥ
ﺍﺭﺼ
ﻪﹶﻟ
ﺍﹶﺫِ
ﺈ
ﹶﻓ
ِﻪِﺒ
ﹸﺕﺭﺭﻤ
110
Ўҳшатиш
.
111
Қоидага
биноан
.
194_______________________
Араб
тили
дарслиги
–
таркиб
қоидалари
32-машы
Бу менинг ота-она бир туьишган синглимдир. Унга
раъм кщзи ила ыарадим. Отни ыамчиладим. Оьриыдан
жуда ыаттиы сакради. От чопди. Унинг ортидан ит чопди.
Дарсдан кечикканим учун муаллим менга танбеъ берди.
Озгина бщлса ъам, энди тек тур. Щтган рамазон ъайитида
отам менга бир китоб ъадя ыилди. Щртоьим Фотима ёш
болани йиьлатди.
33
ﹶﺘ
ﻡﻴِﻜﺤ
.
ﻡﻌﹸﻁ
.
ﹲﺓﺭﹶﺎﻨِﺼ
.
ﺱﹾﻁﹶﻏ
.
ﻙﺒﹶﺸ
.
ﻉ
ﺩﹾﻔﻀ
.
ﻡﻌﹶﻁ
.
ﻊﺒﹶﺸ
.
ﹲﺔﻴِﻠﹾﺨﹶﺘ
.
ٌلﻴِﺒﺴ
.
ِ
ﺭﺒِﻜ
.
ﹲﺔﹶﻜﺒﹶﺸ
.
ﻥﻴﻋ
.
ﺩﻭﹸﻘﹾﻔﻤ
.
ﻰﱠﺘﺤ
.
ﺎﻤﹶﺘﻴﹶﻟ
ِﺩﺎﻴﺼﻟﺍ
ﻊﻤ
ُلﺎﺤﹾﻟﺍ
ﹶﻕﹶﻔﱠﺘِﺍ
***
ِﺩﹶﻼِﺒﹾﻟﺍ
ِﺭﹶﻐﺼﹶﺍ
ﻥِﻤ
ٍﺓﺩﹾﻠﺒ
ِﻰﻓ
ﻩﺭﺎﹶﻨﺼﻟﺍ
ﻰﹶﻠﻋ
ﻡﻌﱡﻁﻟﺍ
ﻡﱠﻜﺤ
ﻥﹶﺍ
***
ﻩﺭﺎﹶﺨِﺘﺴﺍ
َلِﻤﻋ
ﺩﹶﻗ
ﺎﻤ
ِﺩﻌﺒ
ﻥِﻤ
ﺴﹶﻁﹶﻐﹶﻓ
ٍ
ﻉ
ﺭﹾﺫﹶﺍ
ﺽﻌﺒ
ِﺀﹶﺎﻤﹾﻟﺍ
ِﻰﻓ
ﹾﺕ
***
ِﻊﺒﺼِﻻﺎﹶﻜ
ﹰﺔﹶﻜﻤﺴ
ﹾﺕﹶﻜﺒﹶﺸﻭ
Do'stlaringiz bilan baham: