Elektrotehnika va elektronika



Download 7,5 Mb.
Pdf ko'rish
bet22/256
Sana01.01.2022
Hajmi7,5 Mb.
#297691
1   ...   18   19   20   21   22   23   24   25   ...   256
Bog'liq
UphaxUDZs1c53MJuQsuepgecspD0Xy8OHyiIDkeO

Tugun potentsiallari
 (kuchlanish) usuli.    1.12-rasmda ko’rsatilgan sxemani qayta chizamiz. 
 


20 
 
 
1.12-rasm. 
Bu usul ko’proq elektr zanjiri 2 tugunli bo’lganda qo’l  keladi. Sxema tarmoqlari parallel (1.12-rasm) 
ulangan. 
1
1
1
1
1
1
,
I
R
E
U
yoki
E
I
R
аb
b
a
а
b
    (1.30) 
bu yerda U
ab
  - tugun kuchlanishi. 
(1.30)  tenglamadan 
1
1
1
1
1
)
(
g
U
E
R
U
E
I
аb
аb
 
                                                     (1.31) 
bu yerda g=1/R -tarmoq o’tkazuvchanligi. 
Xuddi shunday qilib boshqa tarmoqlar toklarini aniqlashi  mumkin. Umumiy holda n-chi tarmoqdagi 
tok quyidagiga teng bo’ladi: 
;
)
3
(
,
k
k
k
аb
n
аb
n
n
g
g
E
U
g
U
E
I
                                            
(1.32) 
 
1.6.  Rezistorlarni  “uchburchak”  va  “yulduzcha”  usulida  ulanishi.  Ularni  ekvivalentlik 
sharti. 
Uchburchak  va  yulduzcha  shakl  almashtirishlar  murakkab    elektr    zanjirlarini  hisoblashda 
qo’llaniladi.  Biror elektr zanjiri  berilgan bo’lsin. 
 
1.13- rasm. Murakkab o‘zgarmas tok elektr zanjiri. 


21 
 
Bu zanjirni shakl almashtirish bilan soddalashtirish mumkin.  1 - konturda R
1
, R
2
 ,R
3
 va 3 - konturda 
R
5
, R
7
, R
8
 rezistorlar,  ko’rinib turibdiki uchburchak shaklida ulangan.  Bu holat 1.14 - rasmda  tasvirlangan.
 
 
 
1.14- rasm. Murakkab o‘zgarmas tok elektr zanjirini soddalashtirish. 
Soddalashtirishni qarshiliklarni “yulduzcha” usuliga o‘tkazib qayta hisoblashdan boshlaymiz. 
 
;
2
3
1
2
1
13
R
R
R
R
R
R
 
;
8
7
5
7
5
57
R
R
R
R
R
R
 
(1.33) 
;
3
2
1
2
1
12
R
R
R
R
R
R
 
;
7
8
5
8
5
8
.
5
R
R
R
R
R
R
 
;
2
3
2
3
2
23
R
R
R
R
R
R
 
;
5
8
7
8
7
8
.
7
R
R
R
R
R
R
 
 
 
   
 
Shundan so’ng sxema quyidagi ko’rinishga ega bo’ladi: 
 
1.15 - rasm. “Yulduzcha” usuliga o‘tkazib soddalashtirilgan zanjir. 


22 
 
Sxemani soddalashtirishda davom etamiz: 
 
1.15- rasm. Soddalashtirilgan zanjir. 
 
 
Bu sxemada: R
E1
=R
12
+R
4
+R
5.7
;    R
E2
=R
23
+R
6
+R
5.8

;
2
1
2
1
3
Э
Э
Э
Э
Э
R
R
R
R
R
                                                         
(1.34) 
 
 
1.16 - rasm. Soddalashtirilgan zanjir. 
va nihoyat 
R
ekv
=R
13
+R
E3
+R
78
;
 
                  
экв
R
R
E
I
0
                                                   
(1.35) 
 
1.17- rasm. Soddalashtirilgan zanjir. 
 


23 
 
Endi  tarmoq toklari osonlikcha topilishi mumkin. Quyida yulduz sxemasidan uchburchak sxemasiga  
o’tish  formulalarini (ekvivalentlik sharti) keltiramiz. 
 
 
 
 
 
 
(1.36) 
 
1.36 - formulalar to’plami “uchburchak” va “yulduz” shakl almashtirishlarning ekvivalentlik sharti 
deyiladi. 
Nazorat savollari 
1.
 
Murakkab zanjir deganda nima tushuniladi ? 
2.
 
Murakkab zanjirlarni hisoblashni qanday usullari mavjud ? 
3.
 
Klassik usul nimaga asoslangan ? 
4.
 
Kontur toklari usuli qanday amalga oshiriladi ? 
5.
 
Ustlash usulini tushuntirib bering ? 
6.
 
Tugun potentsiallari usuli nimadan iborat ? 
7.
 
Ekvivalen(muqobil) generator usulning afzal tomoni nimadan iborat ? 
8.
 
Sxemani soddalashtirish deganda nima tushuniladi ? 
9.
 
Elektr zanjirlarini hisoblashning qaysi usuli sizga ma’qul bo‘ldi ? 
10.
 
Rezistorlarni yulduzcha va uchburchak usulda ulash sxemalarini ko ‘rsating ? 
 
 
 
 


24 
 

Download 7,5 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   18   19   20   21   22   23   24   25   ...   256




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish