Odam va uning salomatligi 8 B. Aminov, T. Tilavov, O. Mavlonov

Ratsional ovqatlanish qoidalari.
 Ovqatlanishning ilmiy asosda
ratsional tashkil etilishi uchta qoidaga asoslanadi:
1. 
Ovqatlanishning miqdor qoidasi. 
Bir kecha-kunduzgi
ovqatdan organizmda hosil bo‘ladigan energiya miqdori sarflana-
digan energiya miqdoriga teng bo‘lishi kerak.
2. 
Ovqatlanishning sifat qoidasi.
 Bir kecha-kunduzgi ovqat
tarkibidagi oqsillar, yog‘lar va uglevodlar, mineral tuzlar, suv,
vitaminlarning miqdori odam organizmining shu moddalarga
bo‘lgan ehtiyojini qondirishi kerak.
3. 
Ovqatlanishning uchinchi qoidasi ovqatlanish rejimidir.
 Bir
kecha-kunduzgi ovqat miqdori to‘rt qismga bo‘lingan holda iste’-
6 — B. Aminov, T. Tilavov, O. Mavlonov

---

82
mol qilinishi kerak. Masalan, maktab o‘quvchilarining ovqatla-
nish rejimi ularni ertalabki yoki kechki smenada o‘qishiga qarab
quyidagicha tashkil etilishi mumkin:
—
ertalabki nonushta
— bir kecha-kunduzgi ovqat
kaloriyasining 25—30 % ini tashkil etadi (soat 7–7:30 da);
—
tushki ovqat 
— bir kecha-kunduzgi ovqat kaloriyasining
35—40 % ini tashkil etishi kerak (ertalab o‘qiydiganlar uchun
maktabdan keyin, ya’ni soat 14—15 da; kunning ikkinchi yarmida
o‘qiydiganlar uchun soat 12—12:30 da);
—
kechki ovqat 
— bir kecha-kunduzgi ovqat kaloriyasining
15—20 % ini tashkil etadi (soat 19—20:00 da).
Yuqorida ko‘rsatilgan uch marta asosiy ovqatlanishdan tash-
qari, qo‘shimcha ovqatlanish ham ko‘zda tutiladi. Bu bir kecha-
kunduzgi ovqatning 10 —15 % ini tashkil etadi.