“Педагогика назарияси” ва “Педагогика тарихи” фанларини ўқитиш бўйича ўқув-методик мажмуа

988.
 
Логопедияда нутқий бузилишлар неча турга ажратилади? 
Логопедияда нутқий бузилишлар қуйидаги икки турга ажратилади:
1) тиббий-психологик нутқий бузилиш;
2) психологик-педагогик нутқий бузилиш.
Нутқдаги нуқсонлар оғзаки ёки ёзма нутққа хос бўлиши мумкин. 
989.
 
Нутқида нуқсонлар бўлган болаларда қандай хусусиятлар кўзга 
ташланади? 
Нутқида нуқсонлар бўлган болаларда қуйидаги хусусиятлар кўзга 
ташланади: уларнинг марказий асаб тизимида функционал ёки органик 
четланишлар кўзга ташланади. Миянинг органик зарарланиши сабабли иссиқда, 
транспортда юриш, арғимчоқда кўп вақт тебраниш болага ёмон таъсир 
кўрсатади, боши оғрийди, тез чарчаб қолади, қаттиқ таъсирланади, жаҳли 
чиқади. Кайфиятлари тез ўзгаради, сержаҳл, агрессив, безовта бўлади. Уларда 
сустлик ва ланжлик кузатилади. Бундай бола тинч ўтира олмайди, бутун дарс 
давомида ишчанликни ва диққатини сақлаб туриш қийин бўлади. Жуда тез 
хафа бўлади, атрофдагиларга қулоқ солмайди. Танаффусдан кейин диққатини 
жамлаши қийин бўлади. Одатда бундай болаларда диққат ва хотира, нутқий 
хотиранинг заифлиги кузатилади. 
990.
 
Умумий ўрта таълим мактабларида ўқувчиларнинг нутқий 
бузлилишларини ўрганиш ва бартараф этишга қаратилган амалий 
ҳаракатлар ташкил этиладими? 
Бундай ҳаракатлар ташкил этилади. Ана шу мақсадда умумий ўрта таълим 
мактаблари қошида логопедик пункт фаолият юритади. 
991.
 
Умумий ўрта таълим мактаблари қошида фаолият юритадиган 
логопедик пункт томонидан қандай вазифалар ҳал қилинади? 
Умумий ўрта таълим мактаблари қошида фаолият юритадиган логопедик 
пункт томонидан қуйидаги вазифалар ҳал қилинади: 
1. Ўқувчиларнинг оғзаки ва ёзма нутқларидаги бузилишларни тузатиш. 
2. Нутқий бузилишлар натижасида келиб чиқиш эҳтимоли бўлган 

---

188 
иккиламчи нуқсонларнинг олдини олиш, нутқидаги бузилишларни ўз вақтида 
аниқлаш. 
3. Педагог ва ота-оналар ўртасида коррекцион-логопедик билимларни 
тарғиб қилиш.