Hisob va audit fakulteti


Turistiki mehmonxona majmualarida asosiy vositlar hisobi



Download 1,02 Mb.
Pdf ko'rish
bet23/51
Sana01.01.2022
Hajmi1,02 Mb.
#291669
1   ...   19   20   21   22   23   24   25   26   ...   51
Bog'liq
turistik mexmonxona majmualarida buxgalteriya hisobi va auditini tashkil etish

2.2 Turistiki mehmonxona majmualarida asosiy vositlar hisobi. 


36 

 

M                                                      q                -son 



BHMS  asosan  tartibga  solin   .  A                              ,                   

vositalarni qayta  baholash 3-5-                              z              .  Yirik 

                                            q                     z        z  .  T        

mehmonxona  majmualarida  asosiy  vositalarni  foydali  xizmat  qilish  muddati 

ularning  jismoniy  eskirishidan  kelib  chiqib  belgilanadi.  Bundan  tashqari  asosiy 

vositalarga    amortizasiya  hisoblashda  mavjud  4  ta  usulning  qaysi  biridan 

f                                                           .  M z                ya 

             f                       FAYZLI  MEHMON   MC J                      

                                   f                f                         

                  ,                                                             z q   

                      z                     q  ,         q                       

ishlab  chiqarish  korxonalari,    aniqroq  qilib  aytganda  ishlab  chiqarish  stanoklari, 

                             q                         q         .  X z                

                   z                                z q          q       . 

T                                                   q                      

                                                               .  F                        

chiqib  asosiy  vositalar  ishlab  chiqarish  korxonalaridan  farqli  ravishda    xizmat 

                                 q                       ,               z                

jarayonida  qatnashadi.  Masalan,  mehmonxona  binosi,  transport  vositalari, 

                        z    ,                         .z«A               »           

Mamlakatimizda  amal  qilayotgan  5-son  BHMSga  asosan,  asosiy  vositalar  uzoq 

davom  etadigan  vaqt  mobaynida  (bir  yildan  ortiq  vaqt  davomida)  moddiy  ishlab 

chiqarish  sohasida  ham  amal  qiladigan,  shuningdek,  ijaraga  berish  uchun 

foydalanilgan moddiy aktivlardir. 

F.G`.G`                              q                 f        :  «A      

vositalar-  korxona  tomonidan  uzoq  muddat  davomida  ho`jalik  faoliyatini 

yuritishda  mahsulot  ishlab  chiqarish,  ishlarni  bajarish  va  xizmatlar  ko`rsatish 

                                         -            z f                         

  q       f                                                  ». 



37 

 

H                                                                     `               



olinadi va  rejalashtiriladi. Chunki  asosiy  vositalarni  hisobga  olish, rejalashtirishni 

to`g`ri tashkil qilishning muhim sharti bo`lib, ularni ilmiy  jihatdan turkumlash va 

baholash hisoblanadi. 

Turistik  mehmonxona  majmualarida  asosan  noishlab  chiqarish  asosiy 

              f            ,                                                f    yati 

           q               z                  .  T                                  

noishlab  chiqarish  asosiy  vositalari-  mehmonlarga  xizmat  qilish  uchun 

  `          .                       -joy-kommunal xo`jaligi vositalari, sog`liqni 

saqlash  muassasalarining  asosiy  vositalari  (kasalxona,  ambulatoriya,  poliklinika), 

                    f                  q                    (                    , 

teatrlar, kutubxona, bolalar muassasalari) va boshqalar kiradi. 

Turistik  mehmonxona    majmualari  balansida  aks  ettiriladigan  yordamchi 

q     q   `        `       q                   «q     q   `            ` »,   -joy-

           `         q                   «A                 z      `       »     

«U -joy-           `      »       `          . 

Asosiy vositalar turlari bo`yicha quyidagilarga bo`linadi: 

0110. Yer va uni obodonlashtirish 

0111. Yerni obodonlashtirish 

0112.  Uzoq  muddatli  ijara  shartnomasi  bo`yicha  olingan  asosiy  vositalarni 

obodonlashtirish 

0120. Binolar, inshoatlar va uzatuvchi moslamalar 

0130. Mashina va asbob-uskunalar 

0140. Mebel va ofis jixozlari 

0150. Kompyuter jihozlari va hisoblash texnikasi 

0160. Transport vositalari 

0170. Ishchi va mahsuldor xayvonlar 

0180. Ko`p yillik o`simliklar 

0190. Boshqa asosiy vositalar 

0199. Konservatsiya qilingan asosiy vositalar. 



38 

 

Foydalanilishi    nuqtai  nazaridan  asosiy  vositalar  harakatdagi,  zahiradagi  va 



f                                `      . U           `                           

qarashliligi  nuqtai-nazaridan  asosiy  vositalar  korxonaning  o`ziga  qarashli  va 

ijaraga olingan               `      . 

Turistik  mehmonxona  majmualarida  asosiy  vositalar  hisobini  yuritishni 

soddalashtirish  maqsadida  ular  muayyan  tasnif  ko`rsatkichlari  orqali  guruhlarga 

bo`linadi. 

Asosiy 

vositalarning 

guruhlarga 

bo`lishning 

tasnif 

belgilari 

quyidagilardir: 

-

 



bajaradigan vazifasiga ko`ra; 

-

 



ob ektlardan foydalanish darajasiga ko`ra; 

-

 



natural-moddiy tarkibiga ko`ra. 

Asosiy  vositalar  bajaradigan  vazifasiga  ko`ra  ishlab  chiqarish  va  noishlab 

chiqarish vositalariga bo`linadi. Ishlab chiqarish asosiy vositalari bevosita moddiy 

                                                          .  N            q              

vositalari  guruhiga  uy-joy  hamda  kommunal-xo`jalik,  maishiy  xizmat,  sog`liqni 

  q    ,               q                                     . 

Asosiy  vositalarning  bunday  guruhlanishi  ulardan  foydalanish  samaradorligini 

baholash,  eskirgan  vositalarni  almashtirish,  keraksiz  asosiy  vositalarni  boshqa 

xo`jalik  y                                              ` `        q      q      q     , 

shuningdek ularning eskirishini to`g`ri hisob-kitob qilish uchun zarur. 

Y              q                        `                                       z    

berilgan  er  maydonidir.  O`zbekiston  Respublikasi  Er  kodeksining  17-moddasiga 

      ,  «Y                  Y                         q                    muvofiq 

doimiy egalik qilish, doimiy foydalanish, muddatli (vaqtincha) foydalanish, ijaraga 

                q q                                  `               ». Y       

qiymatiga  uni  xarid  qilishda  ko`chmas  mulk  agentlariga  to`lanadigan  komission 

to`lovlar,  advokatlar  xizmati  uchun  haq,  xarid  qilishdagi  solio`  to`lovlari,  drenaj 

qiymati, erni tozalash va boshqa xarajatlar qo`shiladi. 




39 

 

Erni  obodonlashtirish  bo`yicha  kapital  xarajatlar  tarkibiga  erning  unumdorligini 



oshirish,  avtomobil  va  boshqa  transport  turlariga  to`xtash  joylarini  barpo  etish 

hamda shunga o`xshash boshqa xarajatlar kiradi. 

Binolarga  ishlab  chiqarish  korpuslari,  tsexlar,  ustaxonalar,  boshqarma  binosi, 

omborxonalar, turar-                    q            q     ,         -xo`jalik va 

ijtimoiy-           q                     ,                         ` `    f           

uchun zarur bo`lgan jami kommunikatsiya vositalari (isitish, yoritish, shamollatish, 

suv-  z               z   ,             f               z                  ,    f     `      ) 

kiradi. 


 


Download 1,02 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   19   20   21   22   23   24   25   26   ...   51




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish