Qayta tiklanuvchi energiya manbalari

Shamol  energetikasi. 
Shamol  qurilmalarining  o‘rnatilgan  quvvati  dunyoda 
1996 yil 6172 mVt dan 1999 yil 12000 mVt gacha oshgan va 2006 yilda 3600 mVt 
ga  etgan.  Yetakchi  davlatlar:  Germaniya-4444  mVt,  AQSH-1819,  Daniya-1752, 
Ispaniya-1539, Hindiston-1100 mVt (Rossiya-4 mVt). Shamol energetik sanoatining 
aylanishi  dunyoda  1998  yilda  1,7  mlrd.doll.  ni  tashkil  etgan  va  oldingi  yildagilarga 
nisbatan 31% ga ortgan.  
Gidroenergetika.
 Dunyodagi gidravlik energiyaning iqtisodiy potensiali 8100 
tVt.s  ga  baholanadi.  Barcha  gidrostansiyalarning  o‘rnatilgan  quvvati  669  tVt  ni 
tashkil  etadi,  ishlab  chiqariladigan  elektr  energiya  esa  2691  tVt.s.ni  tashkil  etadi. 
Shunday  qilib,  iqtisodiy  potensial  33%  ga  etadi.  Kichik  gidroenergetikadagi  dunyo 
bo‘yicha  etakchi  Xitoy  hisoblanib,  u  erda  1950  yildan  1996  yilgacha  kichik  GES 
larning umumiy quvvati 5,9 dan 19200 mVt gacha o‘sdi. Yaqin o‘n yillikda Xitoyda 
yiliga  100  mVt  gacha  quvvatni  kiritgan  va  uni    yanada  oshirish  maqsadida  ishlarni 

---

30 
 
 
olib  bormoqda.  Shu  kecha  kunduzda  Xitoyda  yangi  “uch  dara”  (tri  uщelya)  nomli 
juda  katta  gidroelektrostansiya  qurilgan.  Bu  GES  quvvati  22,4  gVt  ni  tashkil  etib, 
jahonda eng katta GES hisoblanadi. Hindistonda 1998 yil yakunida kichik GESlar (3 
mVt  gacha  birlamchi  quvvatli)  ning  o‘rnatilgan  quvvati  173  mVt  ni  tashkil  etgan; 
qurilish  bosqichida  umumiy  quvvati  188  mVt  bo‘lgan  GESlar  mavjud.  Bir  qator 
Yevropa  davlatlari  shu  qatori,  Avstraliya,  Finlyandiya,  Shvetsiya  va  boshqa 
davlatlardagi kichik GESlar samarali ishlayapti.