Loyiha O‘zbekiston respublikasi adliya vazirligi toshkent davlat yuridik universiteti

Kompleks 

taktik 

usullar 

 

Jinoyatlarni ochish hamda tergov qilish paytida ilgari ko‘rsatib o‘tilgan 

va  boshqacha  mazmundagi  tergovchi  harakatlarini  tayyorlash  hamda 

amalga  oshirish  yo‘llarini  uyg‘unlashtiradi  (sodir  etilgan  jinoyatda  o‘z 

aybini inkor etayotgan ayblanuvchini so‘roq qilishda savollarni qo‘yish 

ketma-ketligini  tanlash  so‘roq  qilinuvchining  ruhiyati  xususiyatlarini, 

uning  aybi  yuzasidan  to‘plangan  dalillar  mazmuni  va  ahamiyatini 

hamda  so‘roq  qilishda  himoyachi,  mutaxassis,  prokuror  va  boshqa 

shaxslar ishtirok etishini hisobga olgan holda o‘tkazilishi lozim). 

---

 

174 

 

 

Tergov  qilinayotgan  ish  bo‘yicha  isbot  qilish  predmeti  bilan 

muayyanlashtirilgan taktik vazifalar yig‘indisi daliliy axborot manbalari 

bilan  ishlash  va  protsessual  qarorlar  qabul  qilishda  tergovchi  taktik 

faoliyatini yo‘lga soluvchi asosni hosil qiladi. 

Tergovchi  muayyan  taktik  usulni  tanlashi  va  taktik  qaror  qabul 

qilish  tergov  qilinayotgan  ish  bo‘yicha  yuzaga  keladigan  va  o‘ta 

o‘zgaruvchan,  harakatchan,  faol  axborot  tizimini  hosil  qiladigan  tergov 

vaziyatini  hisobga  olgan  holda  amalga  oshiriladi.  Tergov  harakatlarini 

yuritish  taktikasiga  aniqlik  va  tuzatish  kiritish  so‘roq  qilish, 

yuzlashtirish,  ko‘rsatuvlarni  hodisa  sodir  bo‘lgan  joyda  tekshirish  va 

hokazolar  jarayonida  qo‘llanilgan  taktik  usullar  yordamida  olingan 

natijalarni  kutilgan  natijalar  bilan  solishtirish  orqali  amalga  oshirilishi 

lozim.  

Taktik  usul  zamirida  qaysi  fan  ma’lumotlari  yotishiga  qarab, 

psixologik,  mantiqiy  usullar,  boshqaruv  fani  usullari  va  boshqa  taktik 

usullar  farqlanadi.  Taktik  usullarni  ularning  yordamida  hal  qilinuvchi 

kriminalistik  vazifalar  tipiga  qarab  guruhlash  amaliy  nuqtai  nazardan 

ayniqsa  muhim  ahamiyat  kasb  etadi.  Ushbu  mezonga  ko‘ra  tashkiliy-

texnik, bilishga oid va boshqaruv taktik usullari farqlanadi.  

 

Tergovchi tergov qilinayotgan jinoyat voqeasi holatlarini aniqlash 

bilan  bog‘liq  bilish  vazifalarini  hal  qilish  uchun  ko‘pincha  quyidagi 

taktik vazifalarni hal qiladi:  

1)  tergovning  boshqa  ishtirokchilari  bilan  psixologik  aloqa