O‟zbekiston respublikasi oliy va o‟rta maxsus ta‟lim vazirligi nizomiy nomidagi toshkent davlat pedagogika universiteti zoologiya va anatomiya kafedrasi

Ko’p xivchinlilar- Polymastigina  turkumi. Ko‘p xivchinlilarga ancha  
murakkab tuzilgan  parazit xivchinlilar kiradi. Xivchinlar soni to‘rtta yoki undan ko‘ proq 
bo‘ladi.  Odam  va  umurtqali  hayvonlarning  ichagida  parazitlik  qiladigan  trixomonas 
(Trichomonas)ning butun tana boylab o‘tuvchi ichki tayanch skelet - aksostili va to‘lqinlanuvchi 
pardasi  bo‘ladi.  Xuddi  shunday  o‘q  skelet  lambliya  (Lamblia)  urug‘iga  mansub      bo‘lgan 
xivchinlilarda ham uchraydi. 
Yo‘ g‘on va ingichka ichakda parazitlik qiladigan trixomonas (Trichomonas hominis)ning 
uzunligi  7-10  mkm  bo‘  lib  tanasining  oldingi  tomonida  to‘rtta  xivchini  joylashgan  (12-rasm). 
Beshinchi xivchini orqa tomonga egilib, tana pellikulasi bilan birga yupqa to‘lqinsimon pardani 
hosil  qiladi.  Odamning  tanosil-siydik  yo‘llarida  Trichomonas.  vaginalis  parazitlik  qiladi.  O‘n 
ikki  barmoq  va  ingichka  ichakda,  o‘t  yo‘llarda  uchraydigan  lambliya  (Lamblia  intestinalis) 
tanasi  ikki  tomonlama  simmetriyali  bo‘lib,  ikkitadan  yadrosi,  aksostilga  o‘xshash  tayanch 
fibrillar  apparati  va  8  ta  xivchini  bor.  Qorin  tomonida  ichakka  yopishish  uchun  so‘rg‘ichi 
rivojlangan. Ular sista orqali tarqaladi. To‘g‘ri ichakka tushgan lambliyalar xivchinini yo‘qotadi 
va qalin po‘stga o‘ralib, sista hosil qiladi. Lambliya ichakda ko‘payib,uning normal faoliyatining 
buzilishiga, ba‘zan o‘t pufagining yallig‘lanishi - xoletsistitga sabab bo‘lishi mumkin.