Mavzuni mustahkamlash uchun savollar:
1.Sanoatni yangilashning "To’rtlik modernizatsiyasi" dasturini qabul qilinishining mohiyati
nimadan iborat?
2.Xitoy sanoatini tarkibiy tuzilishi va rivojlanishini tushintirib bering?
3.Xitoy korxonalarida xo‘jalik tizimi islohotlari qanday amalga oshirilmoqda?
4.Xitoy qayta ishlash sanoatining islohotlargacha bo’lgan holatiga tasnif bering?
5.Xitoyning yoqilgi energetika kompleksini rivojlanishi qanday kechgan?
6.XXRda mashinasozlik sanoatini rivojlanish xususiyatlari to‘g‘risida nima bilasiz?
7.Xitoyda qazib olish sanoatining tarkibiy tuzilishi nimalardan iborat?
8.Xitoy elektronika sanoatining rivojlanish muammolari nimalardan iborat?
9.Xitoyda sanoat rivojlanishining yangi strategiyasi nimalardan tashkil topgan?
Mustaqil ish vazifalari:
1.Xitoy og’ir sanoatining etakchi tarmoqlarini zamonaviy rivojlanish xususiyatlari.
2.Xitoy aviakosmik sanoatidagi yutuq va kamchiliklarni aniqlang.
3.Xitoy saniatidagi zamonaviy o’zgarishlarni tahlil eting.
Foydalanilgan adabiyotlar:
1.«Aктивизация групп предприятий Kитая», Пекин, «Это КНР»,2000.
2.
Китайская Народная Республика в 2007 г.: политика, экономика,
культура., под ред.Титоренко M.Л., Москва, 2008.
3.
Ломакин В.П.. «Mировая экономика», M., 2005 г.
4.
Aвдокушин А.В. «Meждународнiе экономические отношения», M., 2005 г.
5
.Kитай:Цифрi и фактi:2008, Пекин, 2009г.
6.
«China» jurnal 2002, №11.
Internet saytlari
1. http: || europa. Eu. Int.
2. http: || tw.jahoo.com.
3. www. xinhua.org.
105
"O'RGANILAYOTGAN MINTAQA IQTISODI
(XITOY IQTISODIYOTI)" FANIDAN MA’RUZA UCHUN
TA'LIM TEXNOLOGIYASI
MAVZU №1 FANNING NAZARIY MASHG‘ULOTLARI MAZMUNI
MINTAQA IQTISODIYOTIGA UMUMIY TASNIF
Ta’lim berish texnologiyasi (ma’ruza)
Talabalar soni: Soati:
O‘quv mashg‘ulotining shakli va turi
Ma’ruza
Ma’ruza rejasi /
o‘quv
mashg‘ulotining
tuzilishi
1. Mintaqa iqtisodiyotiga umumiy tasnif (Shimoliy-sharqiy, Janubiy-
Sharqiy va janubiy Osiyo).
2. Mintaqaning geografik joylashuvi: tabiati, er osti foydali
qazilmalari, ijtimoiy ahvoli, aholisi, iqtisodiy salohiyati va ekologiyasi
O‘quv mashg‘uloti maqsadi: Mintaqa iqtisodiyotining umumiy rivojlanish ko’rsatkichlari, uning
geografik joylashuvi, tabiati, er osti foydali qazilmalari, ijtimoiy ahvoli, aholisi, iqtisodiy salohiyati
va ekologik holati to’g’risidagi zaruriy ma’lumotlarni o’zlashtirishdan iborat.
Pedagogik vazifalar
•
Mintaqa iqtisodiyotiga
umumiy tasnif berish;
•
Shimoliy-sharqiy,
Janubiy-Sharqiy va janubiy Osiyo
mintaqalari xususiyatlarini aytib
o‘tish;
•
Mintaqaning geografik
joylashuvi: tabiati, er osti foydali
qazilmalari, ijtimoiy ahvoli,
aholisi haqida ma’lumot berish;
•
Mintaqaning iqtisodiy
salohiyati va ekologik ahvolini
baholash.
O‘quv faoliyati natijalari:
Talaba:
• Mintaqa iqtisodiyotiga umumiy tasnif bera olishi;
• Shimoliy-sharqiy, Janubiy-Sharqiy va janubiy Osiyo
mintaqalari xususiyatlarini o‘zlashtirishi;
• Mintaqaning geografik joylashuvi: tabiati, er osti foydali
qazilmalari, ijtimoiy ahvoli, aholisi haqida ma’lumot bazasiga
ega bo‘lish;
• Mintaqaning iqtisodiy salohiyati va ekologik ahvolini
o‘rganish lozim.
Ta’lim usullari
Ma’ruza, Klaster, Konseptual jadval, Baliq skeleti
Ta’lim shakli
Guruhlarda ishlash
Ta’lim vositalari
Ma’ruza matni, texnika vositalari
Ta’lim berish sharoiti
Maxsus texnika vositalari bilan jihozlangan,
Guruhli shakllarda ishlashga mo‘ljallangan xonalar
O‘quv mashg‘ulotining texnologik haritasi (jadval)
Ish
bosqichlari
va vaqti
Faoliyat
Ta’lim beruvchi
Ta’lim oluvchilar
1
-
bosqich.
O‘quv
mashg‘ulot
iga
kirish (10
daq.)
1.1. Mavzuning nomi, maqsad va kutilayotgan natijalarni
e’lon qiladi. Mashg‘ulot rejasi bilan tanishtiradi.
1.2. Mavzu bo‘yicha asosiy tushunchalarni; mustaqil
ishlash uchun adabiyotlar ro‘yxatini beradi
(Ilova №1 ).
1.3. O‘quv mashg‘ulotida o‘quv ishlarini baholash
mezonlari bilan tanishtiradi
(Ilova №2).
1.1Tinglaydilar,
yozib oladilar.
1.2.Aniqlashtiradi
lar, savollar
beradilar.
1.3.Baholash
mezonlari bilan
tanishib chiqadilar.
2
-
bosqich.
Asosiy
qism
(45 daq.)
Ma’ruza qilishni boshlaydi (Ilova
№3).
1.1. O‘qituvchi talabalarga Klaster sxemasini tarqatadi va
uni ma’ruza tinglash jarayonida to‘ldirib borishni taklif
etadi(Ilova
№4)..
1.2. . O‘qituvchi talabalar to‘ldirib bergan sxemalarni yig‘ib
1.1. Talabalar
ma’ruzani tinglash
davomida sxemasini
to‘ldirib borishadi.
1.2. Talabalar
106
oladi va olingan javoblarni talabalar bilan birgalikda
muhokama qiladi.
O‘qituvchi ma’ruzani davom ettiradi
2.1. Talabalarga Konseptual jadval tarqatadi (Ilova
№5)..
2.2. O‘qituvchi mini guruhlarda to‘ldirilgan jadvallarni
yig‘ib oladi va javoblarni talabalr bilan muhokama qiladi.
O‘tlgan mavzu talabalarga qay darajada tushunarli
bo‘lganini aniqlaydi (o‘zaro berilayotgan savollar mohiyatidan
kelib chiqqan holda).
Mavzuning har bir bo‘limini qisqa umumlashtirish bilan
yakunlaydi.
tinglashadi va
javoblarni
muhokama qilishadi.
2.1.
Talabalar
ma’ruza tinglab
bo‘lib mini
guruhlarda jadvalni
to‘ldiradilar.
2.2. Talabalar
tinglashadi va
javoblarni
muhokama
qilishda
ishtirok
etishadi.
3
-
bosqich.
Yakuniy
qism
(25 daq.)
3.1. Mavzuga yakun yasaydi, talabalar bahosini joriy
nazoratning mazkur mavzuga ajratilgan grafasiga qo‘yishini
aytadi; qilingan ishlarni kelgusida kasbiy faoliyatlarida muhim
ahamiyatga ega ekanligiga talabalar e’tiborini qaratadi.
3.2. Mustaqil ish uchun “Baliq skeleti” sxemasini
to‘ldirish topshiriq sifatida beriladi
(Ilova №6).
3.1. Eshitadilar va
yozib boradilar.
3.2. Yozib olishad
va aniqlashtirishadi.
Ilova 1.
Adabiyotlar ro‘yhati.
1.A.Karimov “Jahon moliyaviy-iqtisodiy inqirozi O’zbekiston sharoitida uni bartaraf etishning
yo’llari va choralari», T., 2009 y.
2.Kitay: fakti i sifri, 2008 g. Izd.Sinsin, Pekin,2009 g.
3.Kitay: na puti modernizasii i reform, Moskva, 2000g. Kollektiv avtorov.
4.Ekonomika Kitaya, Van Menkuy, fevral, 2005 g, Pekin.
5.Kitayskaya Narodnaya Respublika v 2007 g. Politika, ekonomika, kultura., Yejegodnik,
/Institut Dalneg Vostoka RAN.- Moskva, «Russkaya panorama», 2008.- 504 s.
Ilova 2.
Munozara qatnashchilarini baholash ko‘rsatkichlari va mezonlari
baholash ko‘rsatkichlari va mezonlari, ballar
Ishtirokchilar
Ma’ruzachilar(f.i.sh.)
1
2
3
4
1.Ma’ruza mazmuni (2,5):
- mavzuga mosligi (1,5);
- uzviyligi, mantiqqa to‘g‘ri kelishi, fikrning aniq berilishi
(0,5);
- aniq, xulosalar qilinishi - (0,5)
2. Ma’lumotlarni berishda vositalardan foydalana olish
ko‘nikmasi
axborotlardan (ko‘rgazmali) - (0,9)
3. reglamentga rioya qilishi - (0,6)
Jami: (maksimal – 4,0)
Taqrizchilar (FISh)
1
2
3
4
1. Ma’ruzaga tasnif (3,0)
- ma’ruzaning kuchli tomonlarini izlab topa olishi (1,2)
- ma’ruzaning bo‘sh jihatlarini topa bilish(1,2)
2. . reglamentga rioya qilishi (0,6)
Jami: (maksimal – 3,0)
Opponent/munozara
ishtirokchisi (FISh)
107
1
2
3
4
1.Savollar: (3,0)
- soni (0,3 har biriga )
2.Qo‘shimchalar
-soni (0,2 har biriga)
- mohiyatiga (0,3)
Jami: (maksimal – 3,0)
KLASTER
KONSEPTUAL JADVAL
Tavsiflar, toifalar, ajralib
turadigan belgilar va shu kabilar
“BALIQ SKELETI”
“Baliq skeleti” - «Suyak» yuqori qismiga muammo ichidagi muammo yoziladi, pastki qismiga
esa – ushbu muammo ichidagi muammo amalda mavjud ekanligini tasdiqlovchi faktlar yoziladi.
Mini-guruhlarga birlashadi, o‘z sxemalarini taqqoslaydi va qo‘shimchalar kiritadi. Umumiy
sxemaga jamlaydi.
MAVZU №2. MINTAQA IQTISODIYOTINING RIVOJLANISH XUSUSIYATLARI
(SHIMOLIY-SHARQIY OSIYO)
Ta’lim berish texnologiyasi (ma’ruza)
Talabalar soni: Soati:
O‘quv mashg‘ulotining shakli va turi Ma’ruza
Ma’ruza rejasi / o‘quv
mashg‘ulotining
tuzilishi
1. Shimoliy-Sharqiy Osiyo mintaqasining iqtisodiy siyosati.
2. Mintaqa mamlakatlarining makroiqtisodiy ko’rsatkichlari. Tarmoqlari
tarkibi.
108
3. Mintaqadagi
Ichki va tashqi aloqalar. Mintaqaning jahon
iqtisodiyotidagi o’rni va roli
O‘quv mashg‘uloti maqsadi: Shimoliy-Sharqiy Osiyo mintaqasi iqtisodiyotining rivojlanish
xususiyatlarini undagi mamlakatlar misolida tahlil etish va o’zlashtirish.
Pedagogik vazifalar
•
Shimoliy-Sharqiy Osiyo
mintaqasining iqtisodiy siyosati
mohiyatini tushuntirish;
•
Mintaqa mamlakatlarining
makroiqtisodiy ko’rsatkichlari
tahlilini keltirish;
•
Mintaqa tarmoqlari
tarkibini sanab o‘tish;
•
Mintaqadagi Ichki va tashqi
aloqalariga hamda
mintaqaning
jahon iqtisodiyotida tutgan o’rni va
roliga izoh berish;
O‘quv faoliyati natijalari:
Talaba:
• Shimoliy-Sharqiy Osiyo mintaqasining iqtisodiy siyosati
mohiyatini tushuntira olishi;
• Mintaqa mamlakatlarining makroiqtisodiy ko’rsatkichlari
tahlilini keltira olishi;
• Mintaqa tarmoqlari tarkibini sanab o‘ta olishi;
• Mintaqadagi Ichki va tashqi aloqalariga hamda mintaqaning
jahon iqtisodiyotida tutgan o’rni va roliga izoh bera olishi lozim;
Ta’lim usullari
Ma’ruza, B/B/B/, Klaster,
Ta’lim shakli
Guruhlarda ishlash
Ta’lim vositalari
Ma’ruza matni, texnika vositalari
Ta’lim berish sharoiti
Maxsus texnika vositalari bilan jihozlangan,
Guruhli shakllarda ishlashga mo‘ljallangan xonalar
O‘quv mashg‘ulotining texnologik haritasi (jadval)
Ish
bosqichlari
va vaqti
Faoliyat
Ta’lim beruvchi
Ta’lim oluvchilar
1
-
bosqich.
O‘quv
mashg‘ulot
iga
kirish (10
daq.)
1.1. Mavzuning nomi, maqsad va kutilayotgan natijalarni
e’lon qiladi. Mashg‘ulot rejasi bilan tanishtiradi.
1.2. Mavzu bo‘yicha asosiy tushunchalarni;
mustaqil ishlash uchun adabiyotlar ro‘yxatini beradi .
1.3. O‘quv mashg‘ulotida o‘quv ishlarini baholash
mezonlari bilan tanishtiradi.
1.1Tinglaydilar,
yozib
oladilar.
1.2.Aniqlashtiradi
lar, savollar
beradilar.
1.3.Baholash
mezonlari bilan
tanishib chiqadilar.
2
-
bosqich.
Asosiy
qism
(45 daq.)
Ma’ruza qilishni boshlaydi.
1.1. O‘qituvchi talabalarga B/B/B/ sxemasini
tarqatadi va uni ma’ruza tinglash jarayonida to‘ldirib borishni
taklif etadi.
1.2. . O‘qituvchi talabalar to‘ldirib bergan sxemalarni yig‘ib
oladi va olingan javoblarni talabalar bilan birgalikda
muhokama qiladi.
O‘qituvchi ma’ruzani davom ettiradi.
2.1. Talabalarga Klaster sxemasi tarqatadi.
2.2. O‘qituvchi mini guruhlarda to‘ldirilgan jadvallarni
yig‘ib oladi va javoblarni talabalr bilan muhokama qiladi.
O‘tlgan mavzu talabalarga qay darajada tushunarli
bo‘lganini aniqlaydi (o‘zaro berilayotgan savollar mohiyatidan
kelib chiqqan holda).
Mavzuning har bir bo‘limini qisqa umumlashtirish bilan
yakunlaydi.
1.1. Talabalar
ma’ruzani tinglash
davomida sxemasini
to‘ldirib borishadi.
1.2. Talabalar
tinglashadi va
javoblarni
muhokama qilishadi.
2.1.
Talabalar
ma’ruza tinglab
bo‘lib mini
guruhlarda jadvalni
to‘ldiradilar.
2.2. Talabalar
tinglashadi va
javoblarni
muhokama
qilishda
ishtirok
etishadi.
109
3
-
bosqich.
Yakuniy
qism
(25 daq.)
3.1. Mavzuga yakun yasaydi, talabalar bahosini joriy
nazoratning mazkur mavzuga ajratilgan grafasiga qo‘yishini
aytadi; qilingan ishlarni kelgusida kasbiy faoliyatlarida muhim
ahamiyatga ega ekanligiga talabalar e’tiborini qaratadi.
3.2. Mustaqil ish uchun Insert sxemasini to‘ldirish
topshiriq sifatida beriladi.
3.1. Eshitadilar va
yozib boradilar.
3.2. Yozib
olishadi va
aniqlashtirishadi.
Adabiyotlar:
1.V.K.Lomakin «Mirovaya ekonomika», Yuniti,Moskva,2005 g.
2.Kitay: «Fakti i sifri», izd.vo: «Sinsin», Pekin, 2005-2009gg.
3.Kitay na puti modernizasii i reform, Moskva, 2000 g.kollektiv avtorov.
4. Demograficheskoe razvitie KNR, M., 2000.
5.j. «Mejdunarodnaya jizn», 2005 g. № 6
Munozara qatnashchilarini baholash ko‘rsatkichlari va mezonlari
baholash ko‘rsatkichlari va mezonlari, ballar
Ishtirokchilar
Ma’ruzachilar(f.i.sh.)
1
2
3
4
1.Ma’ruza mazmuni (2,5):
- mavzuga mosligi (1,5);
- uzviyligi, mantiqqa to‘g‘ri kelishi, fikrning aniq berilishi
(0,5);
- aniq, xulosalar qilinishi - (0,5)
2. Ma’lumotlarni berishda vositalardan foydalana olish
ko‘nikmasi
axborotlardan (ko‘rgazmali) - (0,9)
3. reglamentga rioya qilishi - (0,6)
Jami: (maksimal – 4,0)
Taqrizchilar (FISh)
1
2
3
4
1. Ma’ruzaga tasnif (3,0)
- ma’ruzaning kuchli tomonlarini izlab topa olishi (1,2)
- ma’ruzaning bo‘sh jihatlarini topa bilish(1,2)
2. . reglamentga rioya qilishi (0,6)
Jami: (maksimal – 3,0)
Opponent/munozara
ishtirokchisi (FISh)
1
2
3
4
1.Savollar: (3,0)
- soni (0,3 har biriga )
2.Qo‘shimchalar
-soni (0,2 har biriga)
- mohiyatiga (0,3)
Jami: (maksimal – 3,0)
BBB TAHLIL JADVALI
Bilaman
Bilishni hohlayman
Bilib oldim
KLASTER
110
MAVZU №3 XITOY XALQ RESPUBLIKASIGA UMUMIY TASNIF
Ta’lim berish texnologiyasi (ma’ruza)
Talabalar soni: Soati:
O‘quv mashg‘ulotining shakli va turi
Ma’ruza
Ma’ruza rejasi /
o‘quv
mashg‘ulotining
tuzilishi
1.Xitoy davlatining joylashuvi.
2.Xitoy davlatining rivojlanish bosqichlari.
3.XXRning tashkil topishi.
4.Mamlakat iqtisodiy qurilishidagi xatolar («Katta sakrash», «Madaniy
inqilob»).
O‘quv mashg‘uloti maqsadi: Xitoy Xalq Respublikasi bo’yicha umumiy tushunchaga ega bo’lish
bilan birga, mamlakatning iqtisodiy rivojlanish bosqjchlarida yuz bergan xato va kamchiliklarni
ham chuqurroq bilish.
Pedagogik vazifalar
•
Xitoy davlatining
joylashuviga tasnif beradi;
•
Xitoy davlatining
rivojlanish bosqichlarini sanab
o‘tadi;
•
XXRning tashkil topish
sharoitini yoritib beradi;
•
Mamlakat iqtisodiy
qurilishidagi xatolar («Katta
sakrash», «Madaniy inqilob»)
mohiyatini ochib beradi.
O‘quv faoliyati natijalari:
Talaba:
• Xitoy davlatining joylashuviga tasnif bera olish;
• Xitoy davlatining rivojlanish bosqichlarini sanab o‘tish;
• XXRning tashkil topish sharoiti haqida ma’lumotga ega
bo‘lish;
• Mamlakat iqtisodiy qurilishidagi xatolar («Katta sakrash»,
«Madaniy inqilob») mohiyatini ochib bera olish;
• rivojlanish bosqichi, iqtisodiy qurilish, katta sakrash,
madaniy inqilob, akvatoriya, yarim feodal, kolonial, repressiya,
xalq kommunasi, modernizatsiya atamalariga ta’rif berish.
Ta’lim usullari
Ma’ruza, Klaster, Konseptual jadval, Baliq skeleti
Ta’lim shakli
Guruhlarda ishlash
Ta’lim vositalari
Ma’ruza matni, texnika vositalari
Ta’lim berish sharoiti
Maxsus texnika vositalari bilan jihozlangan,
Guruhli shakllarda ishlashga mo‘ljallangan xonalar
O‘quv mashg‘ulotining texnologik haritasi (jadval)
Ish
bosqichlari
va vaqti
Faoliyat
Ta’lim beruvchi
Ta’lim oluvchilar
1
-
bosqich.
O‘quv
mashg‘ulot
iga
kirish (10
1.1. Mavzuning nomi, maqsad va kutilayotgan natijalarni
e’lon qiladi. Mashg‘ulot rejasi bilan tanishtiradi.
1.2. Mavzu bo‘yicha asosiy tushunchalarni;
mustaqil ishlash uchun adabiyotlar ro‘yxatini beradi (Ilova
№1 ).
1.3. O‘quv mashg‘ulotida o‘quv ishlarini baholash
1.1Tinglaydilar,
yozib oladilar.
1.2.Aniqlashtiradi
lar, savollar
beradilar.
1.3.Baholash
111
daq.)
mezonlari bilan tanishtiradi (Ilova №2).
mezonlari bilan
tanishib chiqadilar.
2
-
bosqich.
Asosiy
qism
(45 daq.)
Ma’ruza qilishni boshlaydi (Ilova
№3).
1.1. O‘qituvchi talabalarga Klaster sxemasini tarqatadi va
uni ma’ruza tinglash jarayonida to‘ldirib borishni taklif
etadi(Ilova
№4)..
1.2. . O‘qituvchi talabalar to‘ldirib bergan sxemalarni yig‘ib
oladi va olingan javoblarni talabalar bilan birgalikda
muhokama qiladi.
O‘qituvchi ma’ruzani davom ettiradi
2.1. Talabalarga Konseptual jadval tarqatadi (Ilova
№5)..
2.2. O‘qituvchi mini guruhlarda to‘ldirilgan jadvallarni
yig‘ib oladi va javoblarni talabalr bilan muhokama qiladi.
O‘tlgan mavzu talabalarga qay darajada tushunarli
bo‘lganini aniqlaydi (o‘zaro berilayotgan savollar mohiyatidan
kelib chiqqan holda).
Mavzuning har bir bo‘limini qisqa umumlashtirish bilan
yakunlaydi.
1.1. Talabalar
ma’ruzani tinglash
davomida sxemasini
to‘ldirib borishadi.
1.2. Talabalar
tinglashadi va
javoblarni
muhokama qilishadi.
2.1.
Talabalar
ma’ruza tinglab
bo‘lib mini
guruhlarda jadvalni
to‘ldiradilar.
2.2. Talabalar
tinglashadi va
javoblarni
muhokama
qilishda
ishtirok
etishadi.
3
-
bosqich.
Yakuniy
qism
(25 daq.)
3.1. Mavzuga yakun yasaydi, talabalar bahosini joriy
nazoratning mazkur mavzuga ajratilgan grafasiga qo‘yishini
aytadi; qilingan ishlarni kelgusida kasbiy faoliyatlarida muhim
ahamiyatga ega ekanligiga talabalar e’tiborini qaratadi.
3.2. Mustaqil ish uchun “Baliq skeleti” sxemasini
to‘ldirish topshiriq sifatida beriladi
(Ilova №6).
3.1. Eshitadilar va
yozib boradilar.
3.2. Yozib olishad
va aniqlashtirishadi.
Do'stlaringiz bilan baham: |