―T a s d i q la y m a n ‖



Download 10,78 Mb.
Pdf ko'rish
bet20/36
Sana01.01.2022
Hajmi10,78 Mb.
#288427
1   ...   16   17   18   19   20   21   22   23   ...   36
Bog'liq
GEOGRAFIYA TO'GARAK 68 SOATLI TO'LIQ

  

     Uyga vazifa:  Uyda o`qib, xaritadan o`rganib kelish. 

 



  

 21 mashg‟ulot 

 

 Mavzu: Okean boyliklari, ulardan foydalanish va muxofaza qilish.. 

  

I. Mashg'ulot maqsadi: 

 

a) ta‟limiy: O'quvchilarga mavzu boyicha ma'lumot berish _        

 b) Tarbiyaviy O'quvchilarda tabiatga hurmat hususiyatlarini shakllantirish 

s) rivojlantiruvchi: Geografik xaritalar bilan ishlash ko'nikmalarini rivojlantirish 

     

 II. O'tilgan mashg'ulot yuzasidan muloqot uyushtirish. 

III.Yangi mavzu bayoni:  

  

Olimlarning fikricha, hayot okean sohillaridagi to`lqinlar hosil qilgan ―hayot sharbati  -  



bo`tqasimon  loyqa‖li  suv  muhitida  hosil  bo`lgan.  Okean  suvlarida  mikraskop  bilan 

ko`rinadigan  organizmlardan  tortib  150  tonna  keladigan  ko`k  kitlargacha,  turli  xil 

organismlar yashaydi.  Dunyo okeanida  160 ming hayvon turi, o`n  ming atrofida o`simlik 

turi mavjud.  

 

Okean  organizmlari  yashash  joylariga  ko`ra  guruhlashtiriladi.  Masalan,  bentos 



organizmlari-  okean  suvlari  tubida,  yotqiziqlar  orasida  yashaydi.Nektonlar-  erkin  ko`chib 

yuruvchi  organizmlar  bo`lsa,  planktonalar  suv  oqimlariga  qarshilik  ko`rsata  olmay, 

muallaq holatda suzib yuruvchi organizmlardir (fitoplankton va zooplanktonlar). 

 

Dunyo  okeani  tabiiy  boyliklarning  xazinasi  hisoblanadi.  Bu  boyliklar  biologic, 



kimyoviy, ma`danli va yoqilg`I energetic resurslardan iborat.  Hozir buologik resurslarning 

2% idangina foydalanilmoqda. Okean suvlaridan  yiliga  treska (10,7 mln t), seld  (22,3 mln 

t), skumbriya (5,1 mln t) baliqlari ko`plab olinadi.  Okean tubidan osh tuzi, brom, magniy, 

oltingugurt, alyuminiy, mis, uran, oltin olinadi. 

 

Dunyo  okeanida  neft  va  gaz  birinchi  o`rinda  Fors  ko`fazidan,  ikkinchi  o`rinda 



Venesuella  qirg`oqlaridan,  Meksika  qo`ltig`idan  qazib  olinadi.  Xitoy,  kanada,  AQSh, 

Avstraliya,  Irlandiya,  Turkiya  Gretsiya,  Fransiya  mamlakat  sohillarida  toshko`mirning 

100da ortiq konlari mavjud.  

      Dunyo  okeani  eng  muhim  va  arzon  dengiz  transporti  vazifasini  bajaradi.  Iqtisodiy, 

savdo aloqalarining 80% i, mahsulotlar tashishning 95%i dengiz transportiorqali bajariladi.  

Hozir Dunyo okeani sohillarida 2700 ta dengiz port shaharlari mavjud.  

 

Dengiz  turizmi  ham  okean  resurslaridan  foydalanishning  bir  sohasi  sifatida  tobora 



rivojlanmoqda. Undan tushgan yillik daromad 220 mlrd dollarni tashkil etadi.  

 

Dunyo  okeani  muhofaza  qilish  milliy,  regional  va  zalqaro  ko`lamda  amalgam 



oshiriladigan  tadbir.  Dunyo  okeanini  tadqiq  etish  va  foydalanish  hamda  muxofaza  qilish 

maqsadida  ko`plab  xalqaro  tashkilotlar  tuzilgan.Xalqaro  dengiz  komiteti,  Davlatlararo 

okeanografik  komissiya  (UNESKO  qoshida)  va  boshqalar  Dunyo  okeani  boyliklaridan 

oqilona  va  tejamkorlikbilan  foydalanish,  ularni  muhofaza  qilish,  tiklash  va  ekologik 

sharoitini yaxshilash borasida ibratli faoliyat ko`rsatmoqda. 

 

 




Download 10,78 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   16   17   18   19   20   21   22   23   ...   36




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish