Korxonalarda moliayviy resurslarni boshqarishni samarali tashkil etish

 

3-rasm. Korxonalarda shakllanadigan pul fondlarining holati

5

 

 

 

Ustav  kapitali  –  bu  korxonaning  ochilishida  tasischilar  tomonidan 

qo’yiladigan boshlang’ich summa. Bu kapital shakllanishida ta’sischilar tomonidan 

pul  mablag’lari,  qimmatli  qog’ozlar,  asosiy  vositalar,  nomoddiy  aktivlar,  tovar 

moddiy  zaxiralari  va  boshqalar  kiritilishi  mumkin.  Ustavda  ularning  umumiy 

qiymati  ko’rsatiladi.  Ustav  kapitali  korxonaning  asosiy  fondi  hisoblanib,  muhim 

iqtisodiy ahamiyatga ega. 

 

Rezerv  kapitali  –  bu  korxonaning  ehtiyot  uchun  saqlanadigan  fondi  bo’lib, 

xo’jalik  faoliyatidan  zararlarni  qoplash  uchun  mo’ljallanadi.  Bundan  tashqari 

investorlar va kreditorlar daromadlarini to’lash uchun korxona foydasi etmaganda 

ham ushbu fond mablag’laridan foydalaniladi. Rezerv kapitali korxonaning ishlari 

uzluksiz  bo’lishini  kafolatlaydi.  Bunday  manbaning  borligi  korxona  o’z 

                                                           

5

 И.М.Карасева, М.А.Ревякина «Финансовий менежмент», ОМЕГА. Москва-2012, 42-стр.  



 

qimmatli qog’ozlar emissiyasidan shakllangan fond; 



 

dividendlar bo’yicha hisoblar; 



 kelgusi davr daromadlari; 



 kutiladigan xarajatlar rezervlari. 



 bank kreditlari; 



 kreditorlik qarzlari; 



 faktoring; 



 lizing va boshqa fondlar. 



 

mehnat haqi to’lash uchun fond; 



 

dividendlar to’lash uchun fond; 



 

budjetga to’lovlar va boshqalar uchun fond.