Ishlab chiqarishda faoliyat xavfsizligini ta’minlashda mehnat to‘g‘risidagi qonunlar asosiy
o‘rin egallaydi. Mehnat qonunlari hujjatlari – jamiyatning mehnat sohasidagi va u bilan bog‘liq
o‘zaro munosabatlarni tartibga soluvchi meyoriy hujjatlarning yigindisi.
Faoliyat xavfsizligini ta’minlash to‘g‘risidagi qonun hujjatlari - texnika xavfsizligi bilan
uzviy bog‘lik bo‘lgan mehnat jarayonlarining meyorlarini o‘rnatish, ishchi xodimlarni ish
jarayonidagi munosabatlarini tartibga solish va ularni huquqlarini himoya qilishdan iboratdir.
Faoliyat xavfsizligini ta’minlash to‘g‘risidagi qonun hujjatlari ishchi va xizmatchilarni
mehnat huquqlarini va burchlarini, mehnat intizomini, ishga qabul qilish kafolatlarini va mehnat
sharoitlarni sog‘lom va xavfsizligini ta’minlash, texnika xavfsizligi, sanoat sanitariyasi va Hayot
faoliyati xavfsizligining boshqa qonunlari bo‘yicha yo‘riqlarni o‘tkazish bo‘yicha
majburiyatlarini o‘rnatadi.
Faoliyat xavfsizligini ta’minlash to‘g‘risidagi qonunlarni asosiy maqsadlari:
•
Fuqarolarni mehnat huquqlarini va erkinligini Davlat tomonidan
kafolatlanishi;
•
Qulay mehnat sharoitlarini yaratish;
•
Ish beruvchilarini va xodimlarni huquq va istaklarini himoyalash;
•
Ishlovchilarni ularni sog‘lig‘i va ish joyidagi jismoniy xavfsizligiga
ta’sir etuvchi xavfli va zararli ishlab chiqarish omillaridan himoyalash (mehnat
xavfsizligi va gigiyenasini ta’minlash);
• Ishlab chiqarishda sodir bo‘lgan baxtsiz hodisalar va kasb kasalliklar sodir bo‘lganida
tovon pulini to‘lanishi kafolatlanadi;
• Ishlab chiqarishda jarohat olganlar uchun tibbiy va kasbiy reabilitatsiyasini o‘tkazish.
Davlat tomonidan;
- ish beruvchilar uchun ish beruvchi xodimlarni o‘z mehnat vazifalarini bajarish va ish
beruvchining mulkiga ehtiyotkorona munosabatda bo‘lish talablari,
- ishchi-xodimlar uchun xodimlarni Hayot faoliyati xavfsizligi talablariga javob beradigan
mehnat sharoitlarda ishlash huquqlarini himoyalash kafolatlanadi.
Faoliyat xavfsizligini ta’minlash to‘g‘risida qonunlarni asosiy yo‘nalishlari:
Mehnat munosabatlari tomonlarining o‘zaro manfaatlari, davlatning manfaatlarini bir-biriga
muvofiqlikka erishish uchun kerakli huquqiy sharoitlarni yaratish, shuningdek;
mehnat munosabatlari va boshqa shu bilan bog‘liq huquqiy
munosabatlarni tartibga solish:
mehnatni tashkil etish va mehnatni boshqarish;
shu ish beruvchida ishga joylash;
shu ish beruvchida xodimlarni kasbiy tayyorlash, kayta tayyorlash
va malakasini oshirish;
ijtimoiy sheriklik, jamoaviy muzokaralar olib borish, jamoaviy
shartnomalar va kelishuvlarni tuzish;
qonunda qo‘zda tutilgan hollarda xodimlar va kasaba uyushmalar
ishtirokida mehnat sharoitlarini o‘rnatish va mehnat qonunchiligini qo‘llash;
mehnat sohasida ish beruvchi va xodimlarni moddiy javobgarligi;
tekshirish va nazorat (shu jumladan kasaba uyushmaning tekshiruvi)
mehnat qonunchiligiga amal qilish (shu jumladan mehnatni muhofaza qilish
qonunchiligiga);
mehnat nizolarini ko‘rish.
Do'stlaringiz bilan baham: