Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги тдпу ҳузуридаги педагог кадрларни қайта

Аудио ва видео визуал материаллар – ўқув ахборот-
ларини компьютер технологияси ѐрдамида овозли ва 
визуал шаклда қабул қилинишини таъминловчи 
матераллар 
Электрон луғат ва маълумотномалар – ўқув ахборот-
ларини олиш муҳитида шакллантирилган маълумотнома 
характеридаги билимлар жамланмаси бўлиб, улардан 
фойдаланиш On-line мулоқотга асосланади
50

---

ЭАТР орасида, яна шунингдек, видео анимациялар ҳам 
муносиб ўрин тутади. 
Тасмага туширилган расм ѐки кичик ҳажмли образларнинг 
секундига 24 кадр тезлигида проекцияланган тасвири экранда 
ҳаракатни, яъни, “жонланиш”ни юзага келтиради. 
Электрон лойиҳа ишлари ҳам ўзига хос аҳамиятга эга. 
Электрон ишчанлик ўйинлари: 
Замонавий 
шароитда 
ЭАТР 
сирасида 
презентация 
(тақдимот)лар ҳам муносиб ўрин тутади. 
Презентация (тақдимот; лот. “presentatio” – тақдим этиш) – 
муайян мавзу ѐки муаммо бўйича ўқув (илмий, амалий) 
характердаги материалларнинг иш қоғозлари (оддий ѐки 
ватман қоғозлар) ҳамда ахборот-коммуникацион воситалар 
(компьютер, проектор, процесор ва б. қурилмалар) ѐрдамида 
тақдим этилиши 
Электрон ишчанлик ўйинлари – малака ошириш курси 
тингловчиларнинг бевосита иштирокчиси сифатида муайян 
мавзу (масала) бўйича муаммоли вазиятларни ҳал қилиш 
асосида янги билимларни самарали ўзлаштирилиши учун 
имконият яратиб берадиган ўйин характеридаги машқ
Электрон лойиҳа ишлари – аниқ режа, мақсад 
асосида унинг натижаланишини кафолатлаган ҳолда 
педагогик фаолият мазмунини ишлаб чиқишга қара-
тилган ҳаракат маҳсуллари 
Видео анимациялар – чизилган (расмли) ѐки кичик 
ҳажмли образ (ҳажмий, қўғирчоқ ѐки ўйинчоқли 
объект)ларни ҳаракатга келтириш ва бу ҳаракатнинг 
ҳар бир босқичини кетма-кет суратга олинганлигини 
ифодаловчи электрон тасвирлар
51

---

Одатда, презентациялар слайдлар тўпдами сифатида 
шакллантирилади. Слайдларнинг сони ўқув материалининг кўлами 
билан белгиланади.
ЭАТР орасида электрон ишчанлик ўйинлари ҳам ўзига хос 
ўрин тутади. 
Бу турдаги маҳсулотлар кўплаб ҳажмда жамланиши 
мультимедиа ахборот-таълим ресурларининг шаклланишига олиб 
келади.
Бу турдаги ахборот-таълим ресурслари сифатида муайян ўқув 
модули (ўқув фани) мавзусига доир видеолавҳалар намоѐн бўлади. 
Мультимедиа ЭАТР мақсадга йўналтирилган, шахснинг 
ривожланишига мўлжалланган, таълим мақсадига эришиш учун 
педагогик методлар ва технологияларнинг услубий изчиллигига 
эга бўлган педагогик сценарий асосида тузилади. Бу турдаги 
ЭАТРни матнли материал асосида, педагогик сценарий билан мос 
келадиган сюжетли кадрлар, умумий структурали ва ташкилий 
схемалар, иллюстрацияли графика, анимациялар, видеосюжетлар 
ишлаб чиқиш керак.