N. R. Yusupbekov, D. P. Muxitdinov texnologik jarayonlarni modellashtirish va

r   p

~kl“ *|*

c  = y ^ rl_ ---- _ 

(2.465)

1 

+ k J Urul

2.34, 

Z>-rasmdagi  sxemani  ko‘rib  chiqamiz.  Bu  yerda  siqib 

chiqarish  zonasidagi 

konsentratsiya  C'  quyidagi  tenglama  bilan 

aniqlanadi:

dC

u —  = ~k c  

(2.466)

yoki

C' = Ckire~ki' eh"“ 

(2.467)

Aralashtirish  zonasidagi  konsentratsiyaning  o ‘zgarishi  quyida- 

giga teng:

u (C '-C ) = VaralkC. 

(2.468)

(2.467)  ifodani  oxirgi  tenglamaga  qo‘yib,  siqib chiqarish  va

aralashtirish zonalarining 

ketma-ket  ulanish  sxemasi 

(b)  dan

chiqishdagi  konsentratsiya C ni olamiz:

c

C = ^

------ . 

(2.469)

' + Kra,

Shunday qilib, jarayon oqib  o‘tishining chiziqli  kinetikasi uchun

2.34,  a, 

6

-rasmda  ko‘rsatilgan  sxemalardagi  tizimning  chiqishida 

konsentratsiya  bir  xil  va  shuningdek,  aralashtirish  hamda  siqib 

chiqarish  zonalarining  ulanish  tartibi  jarayonning  oqib  o‘tishiga 

ta’sir qilmaydi.

168

www.ziyouz.com kutubxonasi

---

(2.476)

dC

u

-—  

dx

= -kC.2

yoki  integrallashdan keyin:

C' =

r

____ ^  

kir

____

1 + ktchiqCkir

(2.477)

Ideal  aralashtirish  zonasidagi  konsentratsiya  quyidagi  tenglama 

bilan aniqlanadi:

v {C '-C ) = Vara,kC2. 

(2.478)

Bu yerdan (2.477)  ni  ifodaga qo‘ygandan  keyin quyidagi  ifoda 

kelib  chiqadi:

^

ara/kGkir

 A j   +  

kt s ^ ^ C  k,f )

 

1

2Cra,k

(2.479)

2.34, 

a,  b-rasmda  ko‘rsatilgan  sxemalarning  chiqishidagi  kon- 

sentratsiyalar  uchun  (2.475),  (2.479)  ifodalar  turli  qiymatlarni 

berishiga  ishonch  hosil  qilish  qiyin  emas.  Shunday  qilib,  nochiziqli 

holda  aralashtirish  va  siqib  chiqarish  zonalarining  ulanish  tartibi 

jarayonning oqib o‘tishiga ta'sir ko‘rsatadi.

Ketma-ket  ulangan  zonalardan  tuzilgan  tizimning  uzatish 

funksiyani  ko‘rib  chiqamiz.  Deylik,  o ‘zaro  ketma-ket  ulangan  tizim 

N   zonalami  o‘z  ichiga  oladi.  Bunda 

ta!rifga  muvofiq  uzatish 

funksiya  W,  ni quyidagicha yozishimiz mumkin:

Wr(p) = £

(2.480)

kir

bu yerda,  CN,Ckir  -  mos ravishda  Laplas  bo‘yicha o‘zgartirilgan 

chiqish va kirish konsentratsiyalari.

Oxirgi tenglamaning o‘ng qismini  Cw_,  ga ko‘paytirib  va bo‘lib, 

quyidagini olamiz:

W,(p) = £ * - ^ .  

(2.481)

' - ' N - 1 

^   k i r

0 ‘xshash tarzda,  (2.481) tenglamaning o‘ng qismini  C

n

-

i

C

h

^ —C^ 

ga ko'paytirib va bo‘lib, quyidagi tenglamaga keltiramiz:

170

www.ziyouz.com kutubxonasi

---

(

t(./  1,2../V)  ko‘paytuvchilar  alohida  zonalarning  uzatish

Itinksiyularini  ilbdalaydi.  Unda  (2.482)  tenglamani  quyidagi 

ko'i