Opera janrining vujudgakelishi va rivojlanishi


F.LIST IJODIDA ETUDLAR, “SARGARDONLIK YILLARI”,  SI MINOR F-



Download 11,92 Mb.
Pdf ko'rish
bet83/129
Sana31.12.2021
Hajmi11,92 Mb.
#277163
1   ...   79   80   81   82   83   84   85   86   ...   129
Bog'liq
musiqa tarixi maruza matni (1)

F.LIST IJODIDA ETUDLAR, “SARGARDONLIK YILLARI”,  SI MINOR F-
NO SONATASI 
F.List-  ijodining venger xalq musiqasiga asoslanishi 
Fortepianoning simfonik orkestr sifatida talqin qilinishi 
Venger rapsodiyalari, Etudlari, «Sargardonlik yillari» fortepiano turkumi 
 
FORTEPIANO IJODI. “TRANSKRIPTSIYA”, “SARGARDONLIK 
YILLARI” 
Fortepiano  ijodi  uning  hayotida  katta  qismni  egallaydi.  F.  List  ijrochilik  va 
kompozitorlik  xususiyatlari    asarlarida  mujassamlashgan.  Fortepiano  registrining 
barchasini qo`llashga harakat qiladi. “Sargardonlik yillari” asari (asli nomi Ziyorat qilish 
yillari)  deb  nomlangan.  1835-1854  yillarda  birinchi  1838-1859  yillarda  ikkinchi,  1867-
1877 yillarda esa uchunchi yil fasllari  yozilgan. Bu asarlar Bayronning “Chayld-Garold 
sargardonligi”  asari  asosida  yozilgan.  Bu  tsiklda  har-bir  asar  List  ijodiga  xos  xolda 
programmalashtirilgan. 
Masalan 
“Vallenshtad 
ko`lida”, 
“Irmoqda”, 
“Jeneva 
qo`ng`iroqlari”,  bu  asarlar  tabiat  manzarasini  tasvirlaydi.  Bundan  tashqari  qaxramonlik 
tavsifdagi pe’ssalardan “Vilgelm tel qo`ng`iroq xonasi”, “Jala” asarlarida akkord oktavali 
possajlar  va  punktir  usul  badiiy  obrazni  yaratadi.  TSikldagi  markaziy  asarlardan 
“Oberman  adrligi”  pe’ssasi  bo`lib,  romantik  tavsifga  ega.  “Sargardonlik  yillarining” 
ikkinchi  yilida  Rafael  va  Mikelanjolo  rasmlari  asosida  yozgan.  Masalan  “Niqoxdan 
o`tish”,  “Donishmand”,  “Tetraarkning  ikki  soneti”  va  tsikl  oxirida  –  Fantaziya  sonata 
Danteni  o`qib  va  qo`shimcha  sifatida  “Venetsiya  va  Niapol”.    “Venetsiya  va  Niapol” 
1861-yilda  yozilib  zamonaviy  o`sha  davrda  mashhurohanglarni  transkriptsiyalari  edi. 
Masalan “Malla soch kemachada”, Rossiniy “Otello” operasidan Gondoler qo`shig`i asos 
bo`lgan. 
“Uchunchi  Sargardonlik  yillari”  yettita  pe’ssadan  iborat.  Unda  qayg`u  va 
afsuslanish,  Хudoga  murojat  qilish  mavzusi  asosiy  o`rin  egallagan.  U  “Qudratli  kuchga 
ega tabiatni yaratganni qayg`usini va har mavjudot o`limga mahkumligini ko`rsatmoqchi 
edi”. “Uchunchi Sargardonlik yillari” pe’ssalar tsiklida “Motom marshi”, “Har-bir ishdan 
ko`z  yosh”,  “Angelyus”,  “Osmonga  ko`tarilgan  yuraklar”  deb  nomlangan  pe’ssalardan 
iborat.  
F.List  transkriptsiyalari.  Transkriptsiya  mashhur  kuy  va  qo`shiqlarni  fortepiano 
uchun  moslash.  Bu  uslubda  F.List  bir  qancha  mashhur  kompozitorlar  asarlarini 
fortepiano uchun qayta ishlagan. Masalan Shubert, Betxoven, Verdi, Bax, Veber, Vagner. 
Bu  transkriptsiyalar  List  tomonidan  mohirlik  va  texnik  jihatdan  mukammal  tavsifdagi 
asarlar  bo`lib,  uning  asosida  programmali  yo`nalish  yetakchilik  qilgan.  Fortepianoni 
simfonik  asarga  o`xshatish  uning  ijrochilik  va  ijodiy  yangiliklaridan  biri  edi.  Bu  bilan 
pionizm resurslarini ifoda vositalarini kengaytirdi.      
 

Download 11,92 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   79   80   81   82   83   84   85   86   ...   129




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish