B. A. Davlatov

116. Optik asboblar 
 
1. Odamning eng yaxshi ko‘rish masofasi 60 cm bo‘lsa, o‘zining 
ko‘zgudagi tasvirini yaxshiroq ko‘rish uchun u ko‘zgudan qanday 
masofada turishi kerak (cm)? 
A)25     В)15     C)30     D)60 
 
2. Yaqindan ko‘rar kishi 12,5 cm masofadan o‘qiy olsa, u optik 
kuchi qanday bo‘lgan ko‘zoynak taqishi kerak (D)? 
A)–6     В)–4     C)–2     D)+2 
 
3. Uzoqdan ko‘ruvchi odamning ko‘zoynaksiz eng yaxshi ko‘rish 
masofasi 50 cm. Bu odamga zarur bo‘lgan ko‘zoynakning optik 
kuchini toping (D). 
A)+2     B)+4     C)–2,5     D)–1,5 
 
4. O‘quvchi bola kitobni 0,5 m masofada o‘qiyapti. 25 cm 
masofadan normal o‘qish uchun unga optik kuchi qanday bo‘lgan 
ko‘zoynak kerak (D)? 
A)+2     B)–2     C)+2,5     D)–2,5 
 
5. O‘quvchi bola ko‘zoynagini olib, kitobni ko‘zidan 16 cm 
uzoqlikda o‘qiydi. Ko‘zoynagining optik kuchini toping (D). 
A)–2,25     B)–2     C)+2     D)+2,25 
 
6. O‘quvchi bola optik kuchi –4 D bo‘lgan ko‘zoynakda o‘qimoqda. 
Uning ko‘zoynaksiz eng yaxshi ko‘rish masofasini toping (cm). 
A)14     B)10,5     C)15,5     D)12,5 
 
7. Ko‘zoynakli bola ko‘zoynagini olib, kitobni 16 cm masofadan 
o‘qiydi. Bola ko‘zoynagining optik kuchini aniqlang (D). 
A)–3,5     B)–2,25     C)+2,25     D)+4,25 
 
8. Proyeksion fonar obyektivining optik kuchi 8 D ga teng. Ekran 
bilan fonar orasidagi  masofa qanday bo‘lganda,  25 marta 
kattalashtirish kuzatiladi (m)? 
A)4     B)5     C)3,5     D)3,25 
 
9. Auditoriyadagi proyeksion apparat obyektivining fokus masofasi 
20 cm, obyektivdan ekrangacha bo‘lgan masofa 20 m ga teng. 
Diapozetivda rasmning balandligi 4 cm bo‘lsa, ekrandagi tasvirning 
balandligi qancha bo‘ladi (m)? 
A)2,6     B)3     C)2,8     D)4 
 
10. Obyektivdan ekrangacha bo‘lgan bo‘lgan masofa 10 m bo‘lsa, 
fokus masofasi 0,4 m bo‘lgan proyeksion fonar yordamida qancha 
kattalashtirish hosil qilish mumkin? 
A)24     B)30     C)40     D)20 
 
11. Fokus masofasi 5 cm li fotoapparat yordamida 8 m li binoning 
olingan tasviri 0,04 m bo‘lsa, bino qanday uzoqlikdan rasmga 
olingan? 
A)4     B)10     C)41     D)13 
 
12. Aynan bitta buyumni 2 marta: 90 cm va 165 cm uzoqlikdan 
suratga olindi. Tasvirlarning balandligi 4 cm va 2 cm bo‘lsa, 
fotoapparat obyektivining fokus masofasini toping (cm)? 
A)25     B)15     C)20     D)30 
 
13. Yerdan 12 km balandlikda uchib ketayotgan samolyotdan 
1:16000 masshtab bilan joyning fotografiyasini olish uchun 
obyektivning fokus masofasi qanday bo‘lishi kerak (m)? 
A)0,75     B)0,6     C)0,45     D)0,9 
 
14. 5 m uzoqlikdan rasmga olinganda, odam tasvirining negativdagi 
balandligi 17 mm ga teng bo‘ldi. Fotoapparat obyektivining fokus 
masofasi 50 mm ga teng bo‘lsa, odamning haqiqiy bo‘yi qancha 
(m)? 
A)1,7     B)1,6     C)1,8     D)1,65 
 
15. Balandligi 3 m bo‘lgan vagonni sur’atga olishda uning 
fotoplyonkadagi  balandligi 12 mm bo‘ldi.  Agar  fotoapparat 
obyektivining fokus masofasi  20 cm bo‘lsa, sur’at qanday 
masofadan olingan (m)? 
A)20     B)30     C)50     D)40 
 
16. Fokus masofasi 2 cm bo‘lgan lupaning chiziqli kattalashtirishini 
aniqlang? 
A)9     B)9,5     C)10     D)12,5 
 
17. Fokus masofasi 2,5 cm bo‘lgan lupaning chiziqli kattalashtirishi 
nimaga teng? 
A)5     B)4     C)8     D)10 
 
18. 5 marta chiziqli kattalashtiradigan lupaning optik kuchini toping 
(D)? 
A)150     В)15     C)25     D)20 
 
19. Lupada qanday tasvir hosil bo‘ladi? 
A)haqiqiy, teskari, kattalashgan     B)mavhum, teskari, kattalashgan 
C)haqiqiy, to‘g‘ri, kattalashgan     D)mavhum, to‘g‘ri, kattalashgan 
 
20. Fokus masofasi 5 cm bo‘lgan lupa yordamida buyumning 
mavhum tasviri undan (lupadan) 10 cm masofada hosil bo‘ldi. 
Lupaning kattalashtirishini toping? 
A)2     B)3     C)5     D)10 
 

---

@FizikaTermiz                                                                                                                                                                            Bahodir Davlatov 
@FizikaTermiz                                                                                                                                                                            Bahodir Davlatov