K. J. Matkarimov b. J. Mahmudov a. A. Norqulov avtomobillarda ishlatiladigan ashyolar

dvigatel detallari yemirilishiga ta’siri:
1 – klapan slerjeni; 2 – porshen bobishkasi; 3 – shatun bo‘yrn; 4 – kla-
pan vtulkasi. 
2. 10. Benzin tarkibidagi mexanik aralashmalar
va suvning miqdori
Davlat standartining texnik talablariga binoan, benzinlar va dizel 
yonilg‘ilari tarkibida mexanik aralashmalar bo‘lmasligi lozim. Le-
kin saqlash, tashish, qabul qilib olish va tarqatish vaqtida yonilg‘i 
chang  hamda  qum  bilan  ifloslanadi.  Hatto  tashqi  ko‘rinishi  toza 
49
bo‘lgan yonilg‘ilarda ham ma’lum miqdorda aralashmalar bo‘ladi. 
Bu begona aralashmalar smolali va koks hosil qiluvchi moddalar bi-
lan yuqori haroratli qurumlarning ko‘payishiga olib keladi. Bundan 
tashqari, dvigatelga tushuvchi chang uning yeyilishini tezlashtira-
di. Qum, chang, zang va boshqa qattiq zarralar karburatorlarning 
jiklorlarini, forsunkalarning to‘zitkichlari va ta’minlash tizimining 
boshqa  detallari  ifloslanishiga  olib  keladi.  Shuningdek,  dvigatel 
detallarini va yonilg‘i uzatuvchi apparatlar elementlarining yuqori 
darajadagi abraziv yeyilishiga sabab bo‘ladi (2. 12- rasm). 
2. 12- rasm. Benzin tarkibidagi mexanik aralashmalarning