Suv ostida sakson ming kilometr

1 

Platon (eramizgacha 427-3 48-y illar)  -  yunon faylasufi.

2 

Liviya -  Afrikaning qadimiy nomi.

3 Gerkules ustunlari -   Gibraltar qoyalarining qadimgi nomi.

375

---

Kritias  o'rtasidagi  dialogda  Atlantida  haqida  mana 

bunday deyiladi:

Kunlardan bir kuni Solon o'sha vaqtdayoq sakkiz 

yuz  yoshga  kirgan,  bu  haqda  uning muqaddas  ibo- 

datxonasi devorida o'yib yozilgan sana guvohlik be- 

radigan  Sais  shahrining bir  necha  donishmand  qa- 

riyalari  bilan  suhbatlashib  qoladi.  O'sha  qariyalar- 

dan  biri  unga  Saisdan  ham  qadimiyroq  boshqa  bir 

shaharning  tarixini  hikoya  qilib  berdi.  To'qqiz  yuz 

asr  davomida  mavjud  bo'lgan  bu  shahar  atlantlar 

tomonidan zabt etilgan va qisman vayron qilingan.

Uning  hikoya  qilishicha,  atlantlar  hukmronligi 

hatto Misrgacha borib yetgan.  Ular,  shuningdek El- 

ladani1  ham  bo'ysundirmoqchi  bo'lganlar-u,  ammo 

ellinlarning  qahramonona  qarshiligiga  duch  kelib 

chekinganlar.

Halokat -   suvtoshqini, zilzila sodir bo'ladi...

Atlantida  bir  kecha-kunduzda  yer  yuzidan  yo'q 

bo'lib  ketadi.  Faqat  uning  eng baland  cho'qqilari  -  

Madeyra, Azor orollari, Kanar orollari, Yashil Burun 

oroligina okean sathida saqlanib qoldi...

Kapitan  Nemo  yozib  ko'rsatgan  so'z  xayolimda 

ana shunday tarixiy xotiralarni jonlantirdi.

Xullas,  taqdir bugun  meni  ana  shu yo'qolib  ket­

gan  qit’a  tog'laridan  birining  cho'qqisiga  olib  kel- 

gan, ko'p ming yillar burun mavjud bo'lgan imorat- 

larning vayronalarini qo'lim bilan ushlashga  imkon 

bergan  edi!  Ilk  bor  yerda  yashagan  kishilar yurgan 

tuproqqa  oyoq  bosgandim!  Juda  uzoq  o'tmishda 

yashagan, mingyillardan buyon tosh uyquda yotgan 

shu daraxtlar soyasida hayvon skeletlari qo'rg'oshin 

qoqilgan choriqlarim ostida qisirlar edi.

Oh,  qani  edi vaqt  bemalol  bo'lsa!  Tikka  tog'dan 

pastga tushib,  qachonlardir balki Afrika bilan Ame-