Microsoft Word 127b2635c69e0ccce220d54f0a4d206a612d9bae85273c7ad237f9e445cb2da1

O‘zbekiston Respublikasining jamlangan (konsolidatsiyalashgan) budjet tizimi 

Davlat byudjeti

 

Davlat maqsadli jamg‘armalarining 

budjetlari 

O’zbekiston Respublikasi 

Tiklanish va taraqqiyot 

jam g‘armasi 

O’zbekiston  Respublikasi 

Respublika byudjeti 

 

Qoraqalpog’iston Respublikasi 

byudjeti, viloyatlar va Toshkent 

shahar byudjetlari 

Qoraqalpo g‘iston 

Respublikasi bуudjeti 

Viloyatlar byudjetlari 

Toshkent shahar mahalliy byudjeti 

Shahar byudjeti 

Shahar tarkibiga kiruvchi tumanlarning 

byudjetlari 

Viloyat byudjeti 

tegishli viloyatlar tumanlari va 

shaharlarining byudjetlari 

Qoraqalpo g‘iston 

Respublikasining respublika 

byudjeti 

Qoraqalpo g‘iston Respublikasi 

tumanlari va shaharlarining 

byudjetlari 

Moliya vazirligi huzuridagi budjetdan 

tashqari Pensiya jam g‘armasi 

Davlat mulkini xususiylashtirishdan 

tushgan mablag’lar jamg‘armasi 

O’zbekiston Respublikasining Bandlikka 

ko’maklashish davlat jam g‘armasi 

---

 

24

Byudjet  tushunchasi  O’rta  asrlarda  qirollik  yerlaridan  mablag’lar  yig’ib 

olinishi  bilan  rivojlanishni  boshladi.  Ikki  yoqlama  yozuv  kitobi  ilk  bora  1543-

1588  yillarda  ishlatila  boshlangan.    Britaniyaliklar  pul  ajratishning  qonuniy 

tizimini  1688-yilda  joriy  etishgan.  Hisobvaraq  huquqi  (“the  Bill  of  Rights”)ga 

ko’ra  1689-yilda  parlamentning  ruxsatisiz  soliqlar  undirilishi  mumkin 

bo’lmagan.  Amerika  mustamlakamalari  tomonidan  parlamentga  vakil 

ko’rsatilmagan  va  ularga  soliq  solishni  joriy  qilish  noqonuniy  sanalgan.    Bu 

Jonatan  Mehyu  tomonidan  1750-yilda  kiritilgan  “Vakilsiz  soliq  yo’q”  degan 

shiorga  asos  solinishiga  olib  kelgan.  Moliya  bo’yicha  qonuniy  asos 

rivojlantirilgan va faqat bu Angliyada amalga oshirilgan. Qirol Jon boshqaruvi 

davrida xarajatlar o’rniga yillik foydani nazorat qilish boshlangan. 1787-yilda 

buxgalteriya  va  hisobot  tizimi  o’rnatildi.  1866-yildagi  audit  departamenti 

qonuni  va  1866-yilda  Jamiyatlar  Uyi  (the  House  of  Commons)da  mahalliy 

buxgalterlar qo’mitasi konstitutsiyasi muhim davriy rivojlanishga asos bo’ldi 

1

.