Materiallar

Elementning ko‘ndalang  kesimini  tanlashda  mustahkamlik  sharti  bilan  bir 
qatorda  bikrlik  shartini  ham  qanoatlantirish  talab  etiladi.  Shu  munosabat  bi­
lan  qurilish  konstruksiyalarining turli  elementlari  uchun  chegaraviy egiluvchan- 
liklar  belgilangan.  Masalan,  fermaning  hovonlari,  ustunlari  va  asosiy  ustunlar 
uchun  ruxsat  etilgan  eng  yuqori  egiluvchanlik  Я=120.  Fermaning  boshqa 
elementlari  va  ikkinchi  darajali  ustunlar  uchun  chegaraviy  egiluvchanlik 
Я=150.  Metall  konstruksiya!aming  qolgan  elementlari  uchun  Я=200.
Xulosa.  Ushbu bobda  siqiluvchan  sterjenlarning  ustuvorligi  bilan  batafsil 
tanishdingiz.  Siqilishga  ishlaydigan  sterjenlarni  mustahkamlikka  va  ustu- 
vorlikka  hisoblash  usullarini  bilib  oldingiz.  Kritik  kuchni  aniqlash  uchun 
Eyler  formulasini  chiqardingiz.
Bilimingni  sinab  ko‘r
1.  Q anday  kur,h  kritik  kuch  d eb   ata la d i?
2.  K ritik  k u ch lan ish   nim a?
3.  S terjen larn in g   eg ilu v ch an lig i  n im a ?
4.  Eyler  form ulasi  qanday  k o ‘rin ish g a   eg a?
5.  U zunlikni  k eltirish   k o effitsien ti  n im a ?
6.  Siqilgan  sterjen larn in g   u stu v o rlik   sh arti  q an d ay   yoziladi?
7.  f   k o effitsien ti  n im a  v a   u n in g   q iy m ati  q a n d a y   aniqlanadi?
8.  Sterjenning ustuvorligini  tekshirishda u n in g   k o ‘ndalang  kesimi  qanday  tanlanadi?

---

X I V   B O B
K O N S T R U K S I Y A L A R N I N G   O P T I M A L  
О  ‘ L C H A M L A R I   V A   I S H O N C H L I L I G I N I   A N I Q L A S H