Microsoft Word 03 Kishlok xujaligida buxalteriya xisobi va solikka tortish \

3.5-jadval  

3-muomaladan keyingi balans 

Aktiv 

Summa, 

 so‘m 

Passiv 

Summa,  

 so‘m 

Asosiy vositalar (+500000) 

1812600  Ustav kapitali  

1448960 

Materiallar (-8600) 

15600 

Rezyerv kapitali (+500000) 

500000 

Asosiy 

ishlab 

chiqarish 

(+8600) 

52450 

Xodimlar  bilan  mehnat  haqi  bo‘yicha 

hisoblashuvlar (-14500) 

25390 

Budjet bilan hisob-kitoblar (+14500) 

14500 

Hisob-kitob schoti  

134400  Mol yetkazib beruvchilar 

26200 

Balans 

2 015050  Balans  

2 015050 

 

Shunday  qilib,  bu  xo‘jalik  muomalasi  natijasida  balans  aktivi  va  passivi  bir  xil  summaga 

ko‘payib, lekin balans tengligi buzilmagan. 

Uchinchi  tip  o‘zgarish  uchun  yani  o‘zgarish  balansning  aktividagi  moddalarda  ham, 

passividagi  moddalarda  ham  ko‘payish  tomonga  sodir  bo‘lganda  quyidagicha  matematik  model 

tuziladi: 

 , (3) 

Bu  model  balans  aktivi  va  passivining  moddalari  bir  xil  summalarga  ko‘payganda,  shu 

summalarga aktiv passiv summalari yig‘indisi ham ko‘payadi, aktiv va passiv tengligi esa buzilmaydi 

deb o‘qiladi. 

4-Muomala.  Mol  yetkazib  beruvchilarga  hisob-kitob  schotidan  13900  so‘m  qarz  puli 

o‘tkazildi. Bu muomala natijasida hisob-kitob schotidagi qoldiq 13900 so‘mga kamaydi (134400-

13900 q 120500) va bir vaqtning o‘zida mol yetkazib beruvchilarga bo‘lgan qarz ham shu summaga 

kamaydi (26200 - 13900 q 12300). 

Bu muomala balansning aktivida ham, passivida ham bir xil summaga kamayishga olib keldi. 

Lekin balans tengligi buzilmadi. 

Yuqoridagi  barcha  muomalalarni  aks  ettirganimizdan  so‘ng  korxona  balansi  quyidagi 

ko‘rinishga keladi(2.6-jadval).