Q u sm o n o V, U. J o ‘rayev, N. N o r q u L o V о ‘zbekiston tarixi

Mohlaroyim — Nodira 
° ‘zbek  sh° ‘rasi-  m a'rifatparvar  davlat
arbobi  M ohlaroyim  —  N odira  (1792  — 
1842)  Andijonda tug‘ilgan.  Otasi  Rahm onqulibiy Andijon  hokimi 
b o ‘lib,  Q o‘qon  xoni  Olimxonning  tog‘asi  edi.
U m arxon  M arg‘ilonga  hokim  etib 
tayinlanganidan keyin  Nodiraga uylan- 
gan.  N odira  Uvaysiy  bilan  tanishgach, 
u n i  yo sh   b o la la r  va  k an iza k la rn i 
o ‘qitish  u c h u n   m uallim likka  ta k lif 
etadi.  Nodira  o ‘g‘li  M uhamm ad Alixon 
taxtga  o ‘tirgach,  davlatni  idora  etishda 
faol  ishtirok  etadi,  madrasalar  qur- 
diradi.
Nodira  olimlar,  xattot va naqqosh- 
lam i  Q o‘qonga  to ‘plagan,  ko‘p  kitob- 
lam i  qayta  ko‘cliirtirgan.  Kitob  m uqo- 
vasining  did  bilan  ishlanishiga  e’tibor 
beradi.  Yaxslii xattotlarga,  naqqoslilarga 
tilla  qalam,  kumush  qalam don  sovg‘a 
qilgan.
N odiraning  o ‘zi  ham   o ‘zbek,  ham  
tojik  tillarida  ijod  qilgan.  M ohlaroyim 
Nodira taxallusida  180  she’r jamlangan 
devon,  Komila  taxallusida  19  g‘azal, 
Maknuna taxallusida  333  g‘azaldan ibo­
rat  devon  yozgan.  N odiradan  10  ming 
misraga  yaqin  link  adabiy  meros  qol­
gan.  U ning  she’riyati  asosini  lirika 
tashkil  etadi.  She’rlarida  m uhabbat, 
sadoqat,  m eh r-v afo ,  ayni  paytda, 
Sharq  xotin-qizlarining  dard-alamlari, 
oh-fig‘onlari  kuylanadi.
Bundan  tashqari,  N odira  Navoiy, 
Fuzuliy  va  Bedil  g‘azallariga  muxam- 
maslar  ham   yozgan.
Nodira 
(o‘z  davrida  ishlangan 
miniatura).
Mashrab 
(0 ‘zbekiston  xalq  rassomi 
D.  Imomov  asari).
132

---

Q o‘qon  xonligida  ijod  qilgan  ulug‘  insonlardan  biri  iste’- 
dodli  shoir  Boborahim   Maslirab  edi (1640 —  1711).