Toshkent moliyainstituti n. Atayeva, F. Rasulova, M. Salayeva, S. Hasanov

To‘rtinchisi,  qurilish  ta ’limi  blib,  bu  tlim  tizimi  orqali  turli 

qurilish kasblari bo‘yicha bilim va knikmalar beriladi.

Bu kasb dasturlari o‘quvchilami ana shu kasblarga tayyorlashi  ham, 

ulami  shu  kasb-komi  yanada  chuqurroq  o‘rganish  bo‘yicha  o‘qishni 

davom ettirishga ham tayyorlashi mumkin.  Bundan tashqari,  dastuming 

uchinchi  turi  ham  mavjud  boiib,  bu  umumiy  taiim   (akademik) 

dasturidir.  Bu  dastur  kasblar  yuzasidan  umumiy  tushuncha  beradi  va 

o‘quvchilarga kasblaming o‘ziga xos xususiyatlarini ochib beradi.

AQShda  har  bir  o‘quvchining  fanlar  bo‘yicha  olgan  bilimlarini 

jamlovchi  attestatlar  mavjud.  0 ‘quvchilaming  oliy  o‘quv  yurtlariga 

kirishlarida  ana  shu  attestat  nusxalari  topshiriladi.  Kollejlarda  o‘qish 

istagida  hujjat topshirgan  o‘quvchilar yuqori  o‘rta  maktabning  so‘nggi 

ikki  yili  bilimlari  hajmida  kirish  test  sinovlaridan  o‘tkaziladilar.  Test

681

---

sinovlarini  amalga  oshirish  maxsus  ta’sis  etilgan  ta’lim  test  xizmati 

hamda Amerika kollejlari test sinovlari xizmati tomonidan ado etiladi.

Test  sinovlari  tegishli  bilimlar  bo‘yicha o‘quvchilaming  saviyasini 

belgilab berishdan tashqari o‘g‘il-qizlaming tanlagan kasbiga layoqatini 

va qobiliyatini ham aniqlaydi.

Chunki  o‘quvchi  tanlagan  kasb  uning  tabiatiga,  sog‘lig‘iga, 

dunyoqarashiga mos kelmay qolishi mumkin. Test sinovlarida attestatda 

ko‘rsatilgan  ballar  umumlashtiriladi  va o‘quvchilar  tomonidan berilgan 

tavsifnomalar  e’tiborga  olinib,  kollejga  kiruvchining  taqdiri  belgilab 

beriladi.

Odatda,  o‘quvchilarga  dastlabki  6  yil  davomida  barcha  o‘quv 

predmetlari bo‘yicha bir o‘qituvchi bilim beradi. Keyingi 6 yil ichida esa 

har bir predmet bo‘yicha alohida o‘qituvchi belgilanadi.

Ayrim 

maktablar 

o‘quvchilarining 

o‘quv 

predmetlarini 

o‘zlashtirishda eng yangi o‘quv vositalarini  qo‘llash va o‘rganilayotgan 

darsliklami  programmalashtirish  tufayli  katta  muvaffaqiyatlami  qo‘lga 

kiritadilar.

Maktablarda  qo‘llanishi  mumkin  bo‘lgan  vositalar  elektron  yozuv 

apparatlari (kolligrafiya va yozuv qoidalarini takomillashtirishga yordam 

beradigan  moslamalar),  ta’lim  televideniesi,  qo‘lda  ko‘tarib  yuradigan 

elektron  til  laboratoriyasi,  slaydlar,  videoapparaturalar,  kompyuter  va 

hokazolardan iborat.

Maktablar  ishini  tashkil  etishdagi  yana bir  o‘ziga  xoslik  shundaki, 

o‘quv  binolaridan butun yil davomida foydalanib turiladi.  1970-yillarda 

Amerika  maorifchilari  tomonidan  ilgari  surilgan  «Maktab  eshiklari