Ўзбекистон республикаси халқ таълими вазирлиги низомий номидаги тошкент давлат педагогика

 
Қай тарзда ташкил 
этилиши керак? 
 
Нималарга эришилиши 
керак? 
Таълим-тарбия 
иштирокчилари 
Таълим-тарбия
методлари 
Нималардан 
фойдаланибўқитиш керак? 
Нима учун ўқитиш керак? 
 
Қандай ўқитилиши
керак? 
 

---

39 
Тизим - ўзаро боғлиқ ва узвий тартибда бўлган қисмлардан ташкил 
топган тузилма. Тизимни ўрганиш учун тизимли ёндашувдан 
фойдаланилади. Тизимли ёндашувга кўра: таълим тарбия иштирокчилари, 
мақсади, мазмуни, амалга ошириш методлари, уни ташкил этиш шакллари, 
воситалари ҳамда натижалари яхлит жараённинг ташкил этувчи қисм 
(элемент)лари сифатида эътироф этилади.
Кимлар?: Иштирокчилар
Таълим-тарбия жараёни ишрокчилари таълим берувчи ва таълим 
олувчилардир. Таълим берувчининг билими, кўникма, малака, шахсий 
фазилатлари таълим-тарбия жараёнининг барча таркибий қисмларига 
таъсир этувчи асосий омил ҳисобланади. Таълим берувчи тегишли 
маълумотга эга, касбий тайёргарлиги мавжуд ва юксак аҳлоқий 
фазилатларга эга бўлиши лозим. Таълим берувчининг асосий вазифаси 
таълим олувчиларни ўргатишдир. Ўргатиш- таълим мақсадини амалга 
ошириш бўйича педагогнинг тартибланган фаолияти. 
Ўргатиш – ахборотдан фойдаланиш ва турли ҳаракатларни бажариш 
кўникмаларининг таълим олувчилар томонидан ўзлаштирилишини турли 
восита ва усулларни қўллаб тушунтириш, кўрсатиш ва машқларни амалга 
ошириш жараёни. 
Ўргатиш – ижтимоий хулқ – атворни одий шаклга айлантириш 
мақсадида таълим олувчилар билан режали ва тизимли тарзда ташкил 
этиладиган турли ҳаракатлар, ташкилий ва амалий ишларга ундовчи 
фаолиятдир. 
Ўргатиш 
таълим 
олувчиларни 
тарбиялаш 
ва 
ривожлантиришнинг барча босқичларида самарали восита саналади. 
Шу билан бирга, таълим-тарбия жараёнининг асосий таркиби 
сифатида таълим олувчи ҳам иштирок этади. Таълим олувчиларнинг 
вазифаси эса ўрганишдир. Ўрганиш - англаш, машқ қилиш ва эгалланган 
тажрибалар асосида хулқ – атвор ва фаолиятнинг янги шаклларини эгаллаш 
жараёни, олдин эгалланганлари ўзгаради.