Toshkent davlat yuridik instituti fuqarolik huquqi

1 Узбекистон  Республикаси  конун  хужжатлари  туплами,  2006,  14-сон,  109-модда.

www.ziyouz.com kutubxonasi

---

ruxsat  olish  asosida  sotib  olish  yoki  sotish  mumkin  (masalan,  kuchli  narkotik 

dorilar  faqat maxsus  retsept  asosida,  ro'yxatda  qayd  etilib sotiladi).

Tovar sifatidagi ashyolar xususiy alomatlar bilan belgilangan ashyolar 

yoxud  jismiy  alomatlari  bilan  belgilangan  ashyolar  yoki  ko'chmas  mol- 

mulk  bo'lishi  mumkin.

Valuta  qiymatlarini  olish-sotish  davlatning  vakolatli  idoralari 

tomonidan  belgilangan  tartibda  amalga  oshiriladi.  Mamlakatimiz  ichki 

savdo  muomalasida  sotilgan  tovarlar  uchun  haq  chet  el valutasida  emas, 

balki  umumiy  qoida  tarzida  sumda  amalga  oshiriladi.  Sotilgan  tovar 

haqini chet el valutasida to'lashga davlatning vakolatli idoralari tomonidan 

belgilangan  tartibda  va  hollardagina  yo'l  qo'yiladi.  Qimmatli  qog'ozlarni 

olish-sotish, ayrim turdagi oldi-sotdi (ehakana oldi-sotdi, tovarlar yetkazib 

berish,  energiya  ta’minoti,  korxonani  sotish,  ko'chmas  mol-mulklarni 

sotish)  maxsus  belgilangan  tartibda  amalga  oshiriladi.

Qonun  oldi-sotdi  shartnomasi  predmeti  doirasiga  ashyolar,  valuta 

qiymatliklari,  qimmatli  qog'ozlar  bilan  birga  mulkiy  huquqlarni  ham 

kiritadi.  Boshqacha  aytganda,  FKning  oldi-sotdi shartnomasi  to'g'risidagi 

umumiy qoidalari paragrafi normalari mulkiy huquqlarni sotishga nisbatan 

ham  qo'llaniladi,  agarda  ushbu  huquqlar  mazmuni  yoki  mohiyatidan 

boshqacha  holat  kelib  chiqmasa  (FKning  386-moddasi  4-qismi).  Albatta, 

mulkiy  huquqlar  doirasi  nihoyatda  keng  va  rangbarangdir.  Amaliyotda 

ba’zi  mulkiy  huquqlarni  haq  evaziga  boshqa  shaxsga  o'tkazish  holatlari 

uchraydi.  Ular  orasida  keng  tarqalgani  intellektual  mulk  obyektlariga 

nisbatan  mutloq  huquqlarni  sotish  hisoblanadi  Ixtiroga  yoxud  foydali 

modelga,  sanoat  namunasiga,  fan,  adabiyot  va  san’at  asarlariga  nisbatan 

mutloq  huquqlarni  sotish  mumkin.  Agar  mutloq  huquq  patent  orqali 

rasmiylashtirilgan  bo'lsa,  bunday  oldi-sotdi  vakolatli  davlat  idorasida 

(patent idorasida) rasmiylashtirilishi lozim. Mualliflik mutloq huquqlarining 

oldi-sotdi  shartnomasi  esa  yozma  tuzilishi  shart  (notarial  rasmiylashtirish 

maqsadga  muvofiq).

Majburiyat bilan bog'liq huquqlarni oldi-sotdi predmeti bo'lishi uchun 

quyidagilar  talab  etiladi: