1-ma’ruza. Kompyuter va uning programma ta’minoti. Dasturlash tillarining klassifikatsiyasi

Kesh  xotirasi.  Kesh  xotirasi  (cache)  yoki  o’ta  tezkor  xotira  -  bu  kichik 

hajmdagi  juda  tezkor  xotira  bo'lib,  u  protsessor  va  asosiy  xotira  o'rtasidagi 

ma'lumotlar almashinuvida protsessorning ishlash tezligi va biroz sekinroq bo'lgan 

RAMning farqini qoplash uchun ishlatiladi. 

Kesh  xotirasi  maxsus  qurilma  -  kontroller  tomonidan  boshqariladi,  u 

bajariladigan dasturni tahlil qilib, protsessorga yaqin kelajakda qanday ma'lumot va 

ko'rsatmalar  kerak  bo'lishi  mumkinligini  taxmin  qilishga  urinadi  va  ularni  kesh 

xotirasida  qayta  yozadi.  Kesh  xotirasi  dinamik  RAMga  qaraganda  tezroq, 

qimmatroq  va  kuchsizroq  bo'lgan  SRAM  (Static  RAM)  statik  xotira 

mikrosxemalarida amalga oshiriladi. 

Zamonaviy  mikroprotsessorlarda  32  dan  128  KB  gacha  bo'lgan  L1  kesh  deb 

nomlangan o'rnatilgan kesh xotirasi mavjud. Bundan tashqari, tizim platasi 512 KB 

yoki undan yuqori L2 keshga ega bo'lishi mumkin.