Ушбу дастур, касб психологияси фанининг еришган ютуқлари, долзарб муаммоларини ҳисобга олган ҳолда тузилди



Download 0,58 Mb.
Pdf ko'rish
bet86/202
Sana31.12.2021
Hajmi0,58 Mb.
#261364
1   ...   82   83   84   85   86   87   88   89   ...   202
Bog'liq
kasbij psixologiya

Dominonta printsipi.
Diqqatning fiziologik asosi bo’lmish optimal qo’zg’alish o’chog’i haqidagi
I.P. Pavlov ta’limoti bilan akademik A.A. Uxtomskiyning olib borgan
tekshirishlari bir-biriga to’g’ri keldi. Bu tekshirishlar natijasida quyidagilar
ma’lum bo’ldi. Agar nerv sistemasiga bir qancha qo’zg’ovchilar bir vaqtda
ta’sir etsa, bosh miya po’stida shu onning o’zida bir necha qo’zg’alish
o’choqlari paydo bo’ladi. Shu bilan birga, har bir qo’zg’alish o’chog’i bosh
miya po’stining hamma eriga tarqalishga, irradiatsiyalanishga moyildir.
Shuning uchun ayrim qo’zg’alish o’choqlari o’rtasida to’qnashish va «kurash»
sodir bo’ladi. Bu kurash natijasida qo’zg’alish o’choqlaridan biri hukmron
(dominanta) bo’lib oladi. Mana shu hukmron bo’lib olgan qo’zg’alish
o’chog’ini akademik Uxtomskiy «dominanta» deb ataydi. Uxtomskiyning
bergan ta’rifiga ko’ra, dominanta - bu ayni chog’da markazda sodir bo’ladigan


46
46
reaksiyalar xarakterini bir qadar belgilab beruvchi hukmron qo’zg’alish
o’chog’idir.
Dominantalar mavjud bo’lgan paytda boshqa qo’zg’alish o’choqlari («sub-
dominantalari  nisbatan kuchsiz qo’zg’alish o’choqlari) ko’pincha yo’qolib
ketmaydilar. Ular dominantaga qo’shilib, uni kuchaytiradilar yoki dominanta
bilan kurasha boshlaydilar. Bu kurash jarayonida subdominanta dominanta
bo’lib olishi mumkin, ilgarigi dominanta esa subdominanta bo’lib qolishi
mumkin. Hukmron qo’zg’alish o’chog’i bo’lgan dominanta diqqatimizning
ma’lum narsaga yo’naltirilishi va to’planishining fiziologik asosidir.

Download 0,58 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   82   83   84   85   86   87   88   89   ...   202




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish