Samarqand davlat universiteti mexanika-matematika fakulteti amaliy matematika va informatika bo


 Parabolik tipdagi tenglamani oshkormas sxemali chekli



Download 1,15 Mb.
Pdf ko'rish
bet14/20
Sana31.12.2021
Hajmi1,15 Mb.
#256795
1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   ...   20
Bog'liq
bir chetida nurlanishli plastinka uchun ikki olchovli issiqlik otkazuvchanlik tenglamasini sonli yechish (1)

4. Parabolik tipdagi tenglamani oshkormas sxemali chekli  

ayirmalar usuli bilan yechish 

 

Quyidagi issiqlik o‟tkazuvchanlik tenglamasini sonli yechaylik: 



 

Endi  oshkormas  sxemadan  (4-rasm)  foydalangan  holda  ushbu  tenglamaning 

chekli ayirmali approksimatsiyasini quyidagicha yozamiz: 

 



 

 

12 



 

 

 



3-rasm.To‟rtnuqtali oshkormas sxema shabloni. 

 

Bunda  birinchi  indeks  gazoviy  koordinataga,  ikkinchisi  esa  vaqt 

koordinatasiga  mos  keladi.Oshkor  sxemadan  farqli  ravishda  bu  chekli  ayirmali 

tenglamaning o‟ng tarafida funksiyaning qiymatlari keying vaqt qadamiga tegishli. 

Ushbu 

 

belgilashni kiritib,chekli ayirmali tenglamani quyidagicha yozib olamiz: 



 

yoki matritsa ko‟rinishida quyidagicha 

 

bu yerda 



u(0,t)=α,    u(1,t)=β – chegaraviy shartlar; 

u(x,0) = sin(



x)+x – boshlang‟ich shart. 

Endi  Mathcad  matematik  paketida  bu  hisoblashlarni  bajarib,  berilgan 

chegaraviy masalani yechamiz: 

To‟rning  tugunlari  sonini  kiritamiz  (bu  misolimizda  har  ikkala  o‟zgaruvchi 

yo‟nalishida bir xil qilib tanlaymiz): 

n:=30 



 

 

13 



 

Siklik parametrlar: 

i:=0..n       j:=0..n      k:=0..n-1     m:=1..n-1 

Boshlang‟ich parametrlarni kiritamiz 

α:=0      β:=1     µ:=5 

Tadqiqot sohasidagi boshlang‟ich temperatura: 

Chekli ayirmali tenglamaning matritsalarini tuzib olamiz: 

 

 



 

 

 Yechimni quyidagicha topamiz: 



 

 

Dastlab yechim funksiyasining to‟r grafigi va izoliniyalarini chizamiz (4-rasm). 



 

4-rasm. 


 

Endi shu rasmni rangli holatda chizamiz (5-rasm): 

u

i 0




sin


i

n







i

n





 



u

0 j








 

u

n j









 

A

i i





1

2







  A


m m

1









 

A



m

1



m







 





i

0





 





0

 




 





i

0





 





0

 




 



u

j

1





A

1



u

j

 













 




 

 

14 



 

 

5-rasm. 



 

Xususan, yechimi oldindan ma‟lum bo‟lgan chegaraviy masalani qaraylik: 

 ,   t>0, 0 <x<

 




Download 1,15 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   ...   20




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish