Quloq tomoq

Hiqildoqning xavfli o‘smalari
Hiqildoqning xavfli o‘smalariga yassi hujayrali rak, turli 
ko‘rinishdagi sarkomalar, adenokistozli rak, karsinoid ki-
radi.
Hiqildoq raki, asosan, 40 yoshdan oshgan erkaklarda 
uchraydi. Chekuvchi kishilar chekmaydiganlarga qaragan-
da 25 marta ko‘proq kasallanadi. Bundan tashqari hiqil-
doq rakining paydo bo‘lishiga neft va uning mahsulotlari, 
bo‘yoqlar, asbest chang‘i va boshqa kanserogen moddalar 
bilan uzoq muddat ishlash kabi omillar sabab bo‘ladi.
Hiqildoq raki hech qachon to‘satdan, o‘zgarmagan 
to‘qimalarda paydo bo‘lmaydi. To‘qimalarni xavfli o‘sma-
larga o‘tishga tayyorligini belgilaydigan patologik holatlar 
– rak oldi holati yoki rak oldi kasallik sifatida baholanadi. 
Ularga obligat rak oldi holati (ya’ni xavfli o‘smaga o‘tishga 
moyilligi yuqori bo‘lgan) – kattalardagi papilloma, paxi-
dermiya, diskeratoz (leykoplakiya, leykokeratoz) va fakul-
tativ rak oldi holati (ya’ni, rakka o‘tish xavfl past bo‘lgan) 
– kontaktli fibroma, surunkali spetsifik infeksiyalardan 
(sil, zahm, skleroma) keyingi chandiqli jarayonlar kiradi.
Rak o‘smasining o‘sish shakli bo‘yicha ekzofit rak (ko‘p 
uchraydigan) – hiqildoq ichiga qarab tarqaluvchi; endofit 
rak – infiltratsiya hosil qilib atrofdagi to‘qimalarni buzi-
lishiga olib keluvchi; fungoid rak – o‘zida ekzofit va endo fit 

---

176
raklarning elementlarini mujassamlashtirgan; yuzaki rak – 
eng kam uchraydigan hiqildoq ichiga o‘tmaydigan shakli 
farqlanadi. Tarqalishiga qarab hiqildoq raki 4 ta bosqichga 
ajratiladi: