Fiziologiyasi va gigiyenasi

Asab  tizim ining  asosiy  rivojlanish  bosqichlari.  Asab  tizimi 
embrional  rivojlanishning  uchinchi  haftasida  tashqi  zarodish 
varag'idan  (ektodermadan)  hosil  bo'ladi,  y a ’ni  shakllana  boshlay­
di.  Dastlab  asab  plastinkasi  hosil  b o ia d i,  qaysiki  sekin-asta  ikki 
tomoni  ko'tarilgan  tarnovga  aylanadi.  Tarnovchaning  tomonlari 
bir-biriga  yaqinlashib,  tutashgan  nerv  navini  hosil  qiladi.
N erv  nayining  pastki  qismidan  orqa  miya  hosil  bo'lsa,  nerv 
nayining  yuqorigi  qismidan  uchta  kengaygan  birlamchi  miya  pu- 
faklari  hosil  b o ia d i  (oldingi,  o'rtangi  va  keyingi  yoki  rombsimon 
pufaklar).
Besh  haftalik  embrionda,  oldingi  pufakning  ko'ndalang  egatlar 
bilan va rombasimon  pufakning yana ikki  qismga b o iin ib  -b e s h ta  
miya  pufaklari  hosil  qilganligi  yaqqol  ko'rinadi.  Beshta  miya  pu- 
faklaridan  bosh  miyaning  barcha  b o iim la ri  hosil  b o ia d i.  Beshin- 
chi  b o iim d an   uzunchoq  miya,  to'rtinchidan  -   Varoliyev  ko'prigi 
va miyacha,  uchinchidan, -  o 'rta  miya,  ikkinchisidan -  k o'z pufagi 
va oraliq  miya,  birinchidan,  -  bosh miya katta yarimsharlari  rivoj­
lanadi.
Bular  orasida  oldingi  pufak jud a  jadal  rivojlanadi.  Embrional 
rivojlanishning 3-oyida chap va o 'n g  yarimsharlarni  bog'lab turuv- 
chi  qadoqli  tana  shakllanadi,  homiladagi  rivojlanishning  oltinchi
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

oyida  yarim sharlar  to iig 'ic h a   qoplab  oladi.  Bu  paytda  miyaning 
barcha  b o iim la ri  aniq  ko'rinib  turadi.