Savollar Mexnat huquqi predmeti va tushunchasi

2-Savol 

Mehnat nizolarini hal 

etish bilan bog’liq munosabatlarni kiritish mumkin. 

Yuqorida  sanab  o`tilgan  munosabatlarning  har  biriga  xos  xususiyatlarga  qisqa

cha 

---

to`xtalib o`tamiz.  

 

Mehnat  sohasidagi  tashkiliy  boshqaruvga  oid  munosabatlarda,  odatda,  ish  be

ruvchi 

bilan  mehnat  jamoasi,  kasaba  uyushmasi  yoki  xodimlarning  boshqa  vakillik  or

ganlari  o`rtasida 

kelib chiqadigan munosabatlarni aks ettiradi. 

 

 

4  

 

Ishga joylashtirishga doir munosabatlar o`rta umuta`lim, hunar texnika bilim yurtl

ari, 

texnikumlarni  tamomlagan  yoshlarni,  urush  nogironlari  va  qatnashchilarini,  ha

rbiy  xizmatni 

tugatib,  iste`foga  chiqqanlarni,  shuningdek  jazoni  o`tab  bo`lgan  shaxslarni,  m

ehnat  va  ishlab 

chiqarishning  qayta  tashkil  etilishi,  korxonalarning  bankrot  bo`lishi  oqibatida  i

shdan 

bo`shatilgan  kishilarni  hamda  aholining  boshqa  toifalarini  ishga  joylashtirish  k

abi  masalalarni 

qamrab oladi.  

 

Ishlab chiqarishda  kadrlar  tayyorlash va  malakasini  oshirishga doir  munosabatla

r 

asosan  xodimlarning  o`qishi,  muayyan  kasb  yoki  mutaxassislikka  ega  bo`lishi,  

shuningdek, 

ishlab chiqarishdan ajralmagan  o`z malakasini oshirishi jarayonida shakllanadi.  

 

Mehnat  muhofazasi  va  mehnat  qonunlariga  rioya  etishni  nazorat  qilishga  doi

r  

 

munosabatlar.  Bu  kabi  munosabatlar  amalda  vakolatli  davlat  idoralarining  kor

xonalarda 

mehnatni  muxofaza  qilish  va  mehnat  qonunlariga  rioya  etishni  nazorat  qilish 

 jarayonida 

---

namoyon bo`ladi.  

 

Mehnat  nizolarini  hal  qilishga  doir  munosabatlar.  Bunday  nizolar  asosan  meh

natni 

tashkil qilish, shart - sharoitlarini belgilash va ishlab chiqarishga tadbiq etish jarayo

nida yuzaga 

keladi.  Ko`pincha  mehnat  nizolari  ish  beruvchi  bilan  xodim  o`rtasida  vujudga  

kelgan 

kelishmovchilik  o`z  vaqtida  hal  qilinmagan  taqdirda  ro`yobga  chiqadi.  Ammo  

mehnat  nizolari 

jamoa shartnomasini qabul qilish yuzasidan ham kelib chiqishi mumkin. 

Mehnat shartnomasini bekor qilish asoslari