Reja: Kompyuter tarmoqlarining asosiy tushuncha va atamalari. Tarmoq xavfsizligi. Proksi serverlar. Tarmoq tiplari

Internet bu o‘zi nima? Internet bu butun jahon kompyuter tarmoqlari majmuidir. U minglab 

lokal va mintakaviy kompyuter tarmoqlarini birlashtiruvchi butun dunyo kompyuter tarmogidir, 

ya’ni WWW –World Wide Web –butun dunyo o‘rgamchak to‘ri deb xam yuritiladi. INTERNET 

–International Network xalqaro kompyuter tarmog‘i deb ham yuritiladi.  1967 yil Larri Roberts 

ARPA  kompyuterlarini  o‘zaro  bog‘lashni  taklif  etadi  va  1969  yilda  AQSH  Mudofa  vazirligi 

tomonidan kompyuter tarmogining birinchi versiyasi yaratilgan edi. 

Internet  (Internet-  Interconnected  Computer  Networks  suzlaridan  olingan  bulib,  o’zaro 

boglangan  kompyuter  tarmoqlari  degan  ma’noni  anglatadi)  -bu  bir-biri  bilan  aloka  kanallari 

(mavjud bo’lgan telefon kanallari va kabelli aloqa kanallari) bo’yicha muloqot qiladigan turli xil 

kompyuter tarmoqlarining butun jaxon uyushmasidir.  

---

Bu tarmoq ARPAnet deb nomlandi va UNIX operatsion sistemasida ishlay boshladi. 70 –chi 

yillarda ushbu tarmoq kuchayib unga xoxlagan kompyuterni ulash imkoniyati paydo bo‘ldi.  1974 

yilda  xar-xil  tarmoqlarni  birlashtiruvchi  TCP/IP  protokoli  yaratildi  va  bu  tarmoqlarni 

rivojlanishiga yana bir turtki bo‘ldi. 1976 yil tadqiqot kompaniyasi laboratoriyasi xodimi Robert 

Metkalf ilk lokal kompyuter tarmog‘i Ethernet ni yaratdi. 1983 yildan ARPAnet Internet tarmog‘i 

deb yuritila boshlandi va kompyuter hamda tarmoqlar to‘plami sistemasiga aylandi. Bu sistemaga 

AQSH ning eng taniqli korxonalar tarmog‘i NSFNET, evropadagi EUNet, EARN, yaponiyaning  

JUNET va buyuuk Britaniyaning JANET tarmoqlari qo‘shildi. Shu yili ARPAnetni ikki mustaqil 

tarmoqqa  bo‘lib  yuboradi.  Ularning  biri  keyingi  tadqiqotlar  uchun,  ikkinchisi  harbiy  aloqalar 

uchun edi. Harbiy tarmoq MILnet nomini oladi. 

INTERNET  butun  dunyo  kompyuter  tarmog‘iga  aylandi.  Internet  quyidagi  imkoniyatlari 

bilan  afzaldir,  bu-informatsiyaga  ega  bo‘lish,  yangiliklar  bilan  tanishish,  bilimga  ega  bo‘lish, 

o‘qish,  ilg‘or  texnologiyalar  va  tajribalar  bilan  tanishish,  ish  munosabatlarini  tezda  hal  qilish, 

sherik  va  buyurtmachilarni  nazorat  qilish  va  xakazolardir.  Demak  Internet  bu  yangiliklar  bilan 

muntazam tanishuv, hamkorlik va harakatlarning birlashuvi, zamonaviy fikrlar almashish, ta’lim 

olish va x.k. Internet-bu infradoira bo‘lib, uning yordamida ma’lumotlarni uzatish, qabul qilish, 

boshqarish va tasvirlash mumkin.   

Tadqiqotlar shuni ko‘rsatmoqdaki,  Internet  ildizi 50-y borib taqaladi. Hammasi  1949  yili 

sobiq  Ittifoq  atom  bombasini  sinovdan  o‘tkazilganida  boshlandi.  1956  yil  Pentagon  vahima 

ko‘tarib, hukumatga raketadan himoya qiluvchi vosita yaratilishi uchun mablag‘ berishni so‘rab 

murojat etadi. Ammo  rad javobini  oladi. 1957  yilda  yilda sobiq ittfioqda erning birinchi  sun’iy 

yo‘ldoshi  uchiriladi,  endilikda  Rossiyada  yadro  zaryadini  dunyoning  istalgan  chetiga  etkazib 

berish vositasi paydo bo‘lgandi.  

1958 yil Pentagon yana bir bor hukumatga moddiy yordam so‘rab, murojat etadi va bu safar 

u o‘z maqsadiga erishadi. SHunda xabarni zudlik bilan etkazish tizimini vujudga keltirishga qaror 

qilingandi.  1991 yil CERN –Evropaning fizika laboratoriyasi barchaga tanish bo‘lgan WWW ni 

yaratdi.