Изланувчилар online илмий-амалий

 Kamchiliklari : 
• 
o'qituvchi bilan shaxsiy aloqaning yo'qligi; 
• 
o'zini o'zi tarbiyalash, o'zini o'zi boshqarish zaruriyati; 
• 
maxsus jihozlardan foydalanish zarurati (shaxsiy kompyuter, Internetga 
kirish); 
• 
bilimlarni tekshirishda foydalanuvchini autentifikatsiya qilish bilan bog'liq 
qiyinchiliklar; 
• 
amaliy ko'nikmalarning etishmasligi. 
Xulosa qilib aytadigan bo‘lsak, darslarda o‘qitishning zamonaviy shakl va 
metodlarini qo‘llash ongli, tez, teran fikrlashlarida katta rol o‘ynaydi. Xususan, 
ta’lim berish jarayonida masofaviy ta’limning o’rni ham beqiyosdir. Ma’lumki, 
masofaviy ta’limda a’nanaviy ta’limga qaraganda afzalliklarini ko’p. Shuning 
uchun ham masofadan o’qitish rejimiga to’liq o’tishimiz zarur.
Foydalanilgan adabiyotlar 
1. Белозубов А.В. Система дистанционного обучения Moodle: Учебно 
методическое пособие СПб.: СПбГУ ИТМО, 2007. — 108 с. 
2. Галузо И.В. Структура дистанционного обучения школьников и 
методическое сопровождение учебного процесса в среде MOODLE. Могилев: 
МГУ имени, 2013. — 96-98 c 
3. 
https://uz/2013/10/14/erkin-va-ochiq-kodli-lms-tizimlar-tahlili/
4. G.S.Turdiyeva M.N.Ismoilova “Masofadan o’qitishning Moodle tizimida 
ishlash” BuxDU 2014 
MAKTABGACHA YOSHDAGI BOLALARDA MATEMATIK 
TASAVVURLARNI SHAKLLANTIRISH 
Yo'ldashaliyeva Shodiyona Sobirjonov,
Farg'ona davlat universiteti talabasi 
 
Pedagog va olimlarninng fikricha bola umri davomida egallaydigan bilim va 
tajribaning 50-60 foizini 7 yoshgacha o'zlashtirar ekan. Demak, mana shu 
yoshgacha eng kerakli bilimlarni yoahiga mos tarzda berib borishimiz lozim. 

---

436 
Maktabgacha tarbiya yoshidagi bolalarda matematik bilimlarni yetarli bo'lishi 
juda muhimdir. Chunki har qanday kasbda, har qanday ishda matematika juda 
muhim va kerakli. Maktabgacha tarbiya yoshidagi bolalarni qiziqarli o'yinlar, 
ta'limiy-didaktik o'yinlar, topishmoqlar, interfaol usullardan foydalanib 
matematika fani olamiga dadtlabki qadamni qo'yishlarini ta'minlab berishimiz 
lozim. Bolalarda matematika faniga qiziqish va mehr uyg'ota olsak, maktabga 
tayyorgarlik davri va maktabda matematikani katta qiziqish bilan o'rganishadi. 
Maktabgacha yoshdagi bolalarni matematikani o'rgatishga tayyorlash 
maktabning zarur predmetlari sifatida tan olingan. Bolalarda matematik 
tushunchalarni shakllantirish nazariyasi va metodikasining bosh masalasi bolalarda 
matematik tushunchalarni shakllantirishning didaktik asoslarini ishlab chiqishdan 
iborat. Bu o'z navbatida dunyoni chuqur bilish, yangi metodlarni o'rganish kabi 
vazifalarni bajarish orqali yechiladi. Bolalarda matematik tushunchalarni 
shakllantirishning nazariy jihatlari psixologik, pedagogik va boshqa fundamental 
fanlar asosida yaratiladi: 
- ko'rgazmali-dasturli hujjatlar (bolalarda matematik tushunchalarni 
shakllantirish bo'yicha ko'rsatmalar); 
-metodik adabiyotlar(maxsus jurnallarda chop etiladigan maqola, o' quv 
qo'llanma va o'yinlar); 
- jamoa va yakka tartibda ish olib borish. 
Hozirgi kunda bolalarda matematik tushunchalarni shakllantirish muammosi 
ilmiy asoslangan metodik tizimga ega. Ularning asosiy elementlari maqsad, 
mazmun, metodlar, ishni tashkil etish shakl va usullari bir -biri bilan uzviy bog'liq. 
Ular orasidagi asosiy maqsad tasavvurni shakllantirish.
Bolalarda matematik tasavvurlarni shakllantirishning asosiy masalalari 
quyidagilardan iborat:
- bolalarda matematik tasavvurlarni rivojlantirish nuqtai-nazaridan kichik, 
o'rta , katta va maktabga tayyorlov guruhlari uchun shartlar rejasini asoslash;
-matematik tushunchalarni rivojlantirish, maktab matematikasini o'rganishga 
tayyorlashni rejalash; 
- matematik tushunchalarni shakllantirishning yo'llari va usullarini ishlab 
chiqish; 
-bolalarda matematik tushunchalarni rivojlantirishni ta'minlovchi metodik 
ko'rsatmalar berish. 
Matematikani o'rgatishda tarbiyaviy choralarga ushbu omillarni keltish 
mumkin:
- bolalarda o'qishga bo'lgan qiziqish, bilim va ko'nikmalarni shakllantirish; 
- mashg'ulot jarayoniga bo'lgan ma'suliyatlilikni tushintirish; 
- o'z kuchiga qobiliyatiga ishonchni tarbiyalash. 

---

437 
Maktabgacha ta'limda har bir mashg'ulot tugallanadigan maqsadni o'zida 
muhassamlashtirgan bo'lishi kerak. Mashg'ulot yetarli darajada qiziqarli va 
muvafaqqiyatli o'tishi uchun tarbiyachi mashg'ulotning umumiy ta'lim, tarbiyaviy 
va rivojlantiruvchi maqsad hamda vazifani, uni amalga oshirish usullarini aniq 
tushungan va egallagan bo'lishi kerak.
Tarbiyachi mashg'ulot vaqtida bolani rag'batlantirishi, mashg'ulotda 
muammoli jarayonlar yaratish, erkin ijodiy mashg'ulotlar yaratishi kerak. 
Mashg'ulotni bolalar yoshiga mos tarzda qiziqarli, o'yinga boy va tushunarli qilib 
o'tish lozim. Bu orqali bolalarda son-sanoq haqida va matematika bo'yicha ilk 
tasavvurlarni shakllantiramiz. 
Foydalanilgan adabiyotlar 
1. "Ilk qadam" davlat dasturi. T.: 2018-yil 72-b 
2. O'zbekiston Respublikasining ilk va maktabgacha yoshdagi bolalar 
rivojlanishiga qo'yiladigan davlat talablari. T.: 2018-yil 56-b 
3. N.U.Bikbayeva. "Maktabgacha yoshdagi bolalarda matematik tasavvurlarni 
shakllantirish". T.: 1995-yil 
4. Ziyonet.uz 
ФУҚАРОЛИК ЖАМИЯТИ ТУШУНЧАСИ ВА УНИНГ ГЕНЕЗИСИ.