Chizmachilik


Chervyakli  tishli  ilashmalar  (GOST  18498-73)



Download 8,66 Mb.
Pdf ko'rish
bet117/190
Sana31.12.2021
Hajmi8,66 Mb.
#237070
1   ...   113   114   115   116   117   118   119   120   ...   190
Bog'liq
1.Чизмачилик. дарслик

Chervyakli  tishli  ilashmalar  (GOST  18498-73).  Silindrik  va  konussimon 
tishli  ilashmalarning  uzatish  soni  u=6…10  dan  oshmaydi.  Uzatish  soni  katta 
bo‘lganda silindrik va konus g‘ildiraklar yaxshi ishlaydi va tezda ishdan chiqadi. 


197 
 
Chervyak  g‘ildiragi  va  chervyak  ilashma  soni  u=10…80  bo‘lganda  ham 
ravon  ishlaydi.  Bu  uzatma  ixcham  bo‘lganligi  sababli  mashinasozlikda  ko‘p 
qo‘llaniladi.  Lekin  ularning  kamchiliklaridan  biri,  undagi  chervyak  va  g‘ildirak 
tishlarining tezda yemirilishi va foydali ish unumining kichikligidir. 
Bu  ilashmada  aylanma  harakat  chervyakdan  g‘idirakka  uzatiladi.  Chervyak 
shesternya hisoblanadi va undagi o‘ramalar o‘ng va chap yo‘lli bo‘ladi. 
Chervyakdagi o‘ramaning soniga qarab ular bir kirimli, ikki kirimli va hokazo 
bo‘ladi.  Silindrik  chervyakli  globoidli  chervyakli  uzatmalar  mavjud.  Silindrik 
chervyakning boshlang‘ich aylanasi to‘g‘ri doiraviy silindr, globoidli chervyakning 
boshlang‘ich aylanasi egri, ya’ni tor sirtning bir qismi hisoblanadi. (8.17-shakl, a
b).  
Silindrik 
chervyakning 
o‘q 
bo‘yicha  kesimida  uning 
tishi 
to‘g‘ri 
chiziqli 
profilga  yoki  evolventali 
profilga  ega  bo‘lishi 
mumkin. G‘ildirak tishlari chervyakli vint chiziqlariga mos keladigan vint chizig‘i 
bo‘yicha yasaladi. Chervyak ilashmaning chizilishi silindrik ilashmadan kam farq 
qiladi (8.18 va 8.19-shakllar).  
Silindrik  chervyakli  ilashma  (8.18-shakl)  parametrlari:  moduli  m
chervyakning  diametri  koeffitsienti  q=0,25z
2
,  chervyakning  o‘rami  soni  z
1

chervyakli  g‘ildiragining  tishlari  soni  z
2
,  o‘qlari  orasidagi  masofa  a=0,5m(z
2
+q)
chervyak  vintning  uzunligi  z
1
=1:2  bo‘lganda  b
1
≥(11+0,06z
2
)m,  z
1
=4  bo‘lganda 
b
1
≥(12,5+0,09z
2
)m  ga  teng.  Chervyak  g‘ildirakning  qalinligi  z
1
3  bo‘lganda 
b
2
0,75d
a1
,  z
1
=4  bo‘lganda  b
2
0,  67d
a1 
ga  teng.
 
Chervyak
 
g‘ildiragining 
boshlang‘ich  aylanasi  diametri  d
2
=z
2
m,  chervyakning  boshlang‘ich  aylanasi 
diametri  d
1
=mq,  tish  balandligi  h
1
=2,2m,  tish  kalakasi  balandligi  h
a
=m,  tish 
oyog‘ining  balandligi  h
f
=1,2m,  chervyakli  g‘ildirakning  eng  katta  diametri 
d
t
≈d
a2
+6m(z
1
+2),  chervyakli  g‘idirakning  cho‘qqilari  diametri  d
a2
≈d
2
+2h
a
m
chervyakli  g‘ildirakning  ichki  diametri  d
f2
=d
2
-2h
f
m
shartli 
burchagi 
 
8.17-shakl 


198 
 

=arcsin[b2/(d
a
-0,5m)], chervyakning tashqi diametri d
a1
=d
1
+2h
a
m, chervyakning 
ichki diametri d
g
 qadami R=

m. 
Chervyakli  tishli  uzatmaning  moduli,  chervyak  diametrining  koeffitsienti  va 
g‘ildirakning  tishlari  soni  ma’lum  bo‘lsa  8.18-shakl,  a  dagi  kabi  chervyak  va 
g‘ildirakning boshlang‘ich aylana diametri d
1
 va d
2
 larni A nuqtada urinadigan qilib 
chizishdan boshlanadi. 
G‘ildirakning tashqi diametri d
t
 uning eni b
2
 ga bog‘lik bo‘lib, chervyakning 
boshlang‘ich aylana diametri d
1
 bilan kesilgan B nuqtasi orqali aniqlanadi. 
Qolgan  kostruktiv  yasash  parametlari  keltirilgan  tenglamalar  yordamida 
aniqlab chiziladi (8.18 -shakl, b). 
 
8.18-shakl 
Globoidli  chervyakning  uzatmalarida  foydali  ish  unumi  silindrik  chervyakli 
ilashmalarga  qaraganda  ko‘proq  bo‘ladi.  Lekin  bunday  ilashmalarni  tayyorlash 
GOST  17696-80  bo‘yicha  o‘ta  aniqlikni  talab  qiladi.  Shunga  ko‘ra  ularni  tatbiq 
etish  chegaralangan  (8.19-shakl).  Chervyak  diametrining  koeffitsienti  q  ni 
chervyak g‘ildiragining tishlar soni z ga nisbatan tanlanadi: 
z
2
=40 gacha 
41…50 
51…60 
60 dan oshiq bo‘lsa 
q=6…8 
7…10 
8…11 
9…13 olinadi. 


199 
 
8.19-shakl 

Download 8,66 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   113   114   115   116   117   118   119   120   ...   190




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish