(F uchrashish nuqtasi)da uchrashishi bu usulning asosi bo‘lib hisoblanadi. Bu usuldan
rejada ikkita yo‘nalish chiziqlariga ega bo‘lgan turli inshootlarni perspektiv tasvirini
Arxitektorlar usulida binoning perspektivasini qurish ketma – ketligini
ko‘rib chiqaylik. Optimal perspektiv tasvir olish uchun binoning bir burchagidan
kartina tekisligini izini o‘tkazamiz va uni 30º – 40º burchak ostida bosh fasadga
yo‘naltirib joylashtiramiz. Ko‘rish nuqtasini shunday tanlab olamizki, ko‘rishning
chetki nurlari orasidagi burchak 30º – 40º ga teng bo‘lishi va u perpendikulyarda
yotishi hamda kartinaning o‘rtacha uchdan bir qismida aks etishi lozim (16.3 shakl).
Uchrashish nuqtasi asosan rejada asosiy yo‘nalishlar uchun topiladi. S
1
nuqtadan ob‘ekt tomonlariga parallel chiziqlarni kartina asosi bilan F
1
1
va F
1
2
nuqtalarda bilan kesishguncha davom ettiriladi.
Ko‘rish nuqtasi o‘rnatilganda so‘ng kartina tekisligi va uchrashish nuqtasini
topish uchun barcha nuqtalardan nurlar o‘tkaziladi va kartina tekisligida O
1
O
2
hamma nuqtalarining kesishish
nuqtalari 1
0
, 2
0
,…6
0
va boshqalar belgilanadi.
Perspektivani qurish uchun kartina tekisligi izini barcha nuqtalarini belilari
bilan, ufq chizig‘i, kartinaning bosh nuqtasini va fazodagi F
1
va F
2
uchrashish
nuqtalarini perspektivani qurmoqchi bo‘lgan joyga ko‘chiramiz (16.4 shakl). Ufq
chizig‘ini kartina tekisligi asosi (O
1
O
2
)
ga parallel qilib berilgan balandlikda
o‘tkazamiz va unga kartina tekisligi asosi hamda uchrashish nuqtasini olib o‘tamiz.
1 qirradan o‘tgan kartina tekisligi perspektivada haqiqiy kattalikda
tasvirlanadi. 1
0
nuqtadan kartina tekisligiga perpendikulyar o‘tkazamiz va unga
ortogonal chizmadan olingan 1 qirra balandligini qo‘yamiz. 1 qirraning quyi va
yuqori nuqtalarini F
1
va F
2
uchrashish nuqtalari bilan birlashtirib bino yo‘nalishini
hosil qilamiz. 2
0
va 3
0
nuqtalardan perpendikulyar o‘tkazib nurlar bilan kesishguncha
davom ettiramiz bino tomonini 1-2 va 1-3 hosil qilamiz. SHunday tarzda barcha
qirralar va ob‘ekt tomonlarini perspektivasini topamiz.
Perspektivada 8,9,10 va 11 nuqtalarni olish uchun 11-10 konьka chiziqlarni
kartina tekisligi O
1
O
2
bilan N
0
nuqtada kesishguncha davom ettiramiz, 8-9 chiziqni
esa - M
0
nuqtada kesishguncha davom ettiriladi va bu nuqtalarni perspektivaga
ko‘chiriladi. Hosil qilingan nuqtalardan perpendikulyarlar tiklab. unga yerdan
balandliklarni mos ravishda qo‘yiladi. N' va M' nuqtalarni uchrashish nuqtalari bilan
tutashtirib va hosil qilingan to‘g‘ri chiziqni 11
0
, 10
0
, 8
0
va 9
0
nuqtalaridan tiklangan
perpendikulyarlar bilan kesishtirib 11-10 va 8-9 to‘g‘ri chiziqni perspektivasi hosil
qilinadi. Topilgan nuqtalarni ortogonal proektsiyadagi nuqtalarga mos ravishda
tutashtirilib tomning perspektiv tasvirini hosil qilinadi.
Do'stlaringiz bilan baham: