A. X. Rasijlov, K. G. Baxadirov materialshunoslik va konstruksion



Download 6,21 Mb.
Pdf ko'rish
bet124/240
Sana31.12.2021
Hajmi6,21 Mb.
#235175
1   ...   120   121   122   123   124   125   126   127   ...   240
zonasi  deyiladi.  Tayyorlanma  bilan jo ‘vaning  ko‘rinish  (tegib  turish) 
yoyi  qamrash  yoyi  deb,  bu  yoyga  to ‘g‘ri  keladigan  a  burchak  esa 
qamrash burchagi deb ataladi.
9.2. Metallami prokatlash
I
Э;
'
3
-
9.2-rasm.  Turlishakldagi ariqchalijo'va.
143


Shuni  ta’kidlash  kerakki,  a  ning  qiymati  jo ‘valar  sirtlarining 
tuzilishi  va  prokatlanadigan  materiallaming  xiliga  bog‘liq  holda 
o‘zgarishi  mumkin.  Masalan,  po‘latni  qizdirib  prokatlashda  silliq 
jo ‘valar uchun  a =  15-24°;  rangli metallami  prokatlash  uchun  esa a = 
15-20°  qilib  olinadi.  Zarur  hollarda  ishqalanishni  oshirish  uchun 
ba’zan  silliq  jo ‘valar  sirtiga  egov  tishlari  kabi  tishlar  (notekisliklar) 
kertiladi,  bunday jo ‘valar uchun  qamrash  burchagini  32°  ga yetkazish 
mumkin.  Normal  prokatlashda  boshlang‘ich  holatdagi  tayyorlan­
maning  jo ‘valar  bilan  ilashuvda  boMgan  va  ulami  tortishida  hosil 
bo‘ladigan  ishqalanish kuchi (T)  itarilish kuchi (ТВ) dan katta bo‘lishi 
kerak.
Jo‘valaming  sirti  silliq  yoki  turli  shakldagi  ariqchali  (9.2-rasm) 
bo‘lishi  mumkin.  Ariqchali  ikki  jo ‘vaning  bir-biriga  urilganda  hosil 
bo'lgan  bo‘shliq  kalibr  deb  ataladi.  Jo‘valaming  oxirgi  (pardozlash) 
kalibri  prokatning  shakliga  mos  keladi.  Silliq  jo ‘valar  yordamida 
listlar,  ariqchali  jo ‘valar  yordamida  esa  turli  shakldagi  buyumlar 
prokatlanadi. 
Sanoat  miqyosida  prokatlashning  uchta  asosiy: 
bo ‘ylama,  qiyshiq va ко ‘ndalangprokatlash kabi turlari mavjud.
Bo‘ylama prokatlash yo‘li  bilan  sort va  list prokatlar olinadi.  Sort 
prokatlar  jumlasiga  ko‘ndalang  kesimi  doira,  kvadrat,  oltiyoqlik, 
uchyoqlik,  tavr,  qo‘shtavr,  segment,  rels,  ellips  va  boshqa  shakldagi 
prokatlar kiradi. List prokatlar qalin va yupqa listlarga boMinadi.  Qalin 
listlaming  qalinligi  4  mm  dan  ortiq,  yupqa  listlaming  qalinligi  esa  4 
mm  gacha  bo‘ladi.  Yupqa  listlar,  ba’zan,  o‘ram  tarzida  ham  ishlab 
chiqariladi.  Yupqa  listlar  sirtining  sifati  jihatidan  har  xil  turlarga 
bo‘linadi.  Masalan,  dekapirlangan  (yumshatilib,  kuyundisi  ketka- 
zilgan)  listlar,  ruxlangan  listlar  (tunukalar),  oq  (qalay  yugurtirilgan) 
tunukalar, jilolangan qora tunukalar va boshqalar yupqa listlaming ana 
shunday turlari jumlasiga kiradi.

Download 6,21 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   120   121   122   123   124   125   126   127   ...   240




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish