1-mavzu: Ekologiya kursining maqsadi, vazifalari, tarixi. Tabiat va jamiyat o’rtasidagi munosabatlar. Populyatsiyalar ekologiyasi

 

Ekologiya fanining maqsadi: 

•    Ekosistema komponetlarini aniqlash va himoyalash. 

•    Evolyutsion nazariya bosqichlarini o‟rganish. 

•    Ekosistemada hayvonlar mavjudlgi va himoyasini muhokama qilish. 

•    Ekologik vaziyatlarni muhokama qilish. 

•    Tog‟lar, daryolar va cho‟llarni ekologik xususiyatlarini o‟rganish va muhokama 

qilish. 

•    Marjon qoya toshlari va namgarchilik ko‟p hududlarni o‟rganish. 

•    Insonning atrof muhitga ta‟sirini o‟rganish va muhokama qilish. 

                                         

 

Ilmiy metodlar 

 

Olimlar muammolarni hal qilishda turli xil ilmiy metodlardan foydalanadilar. 

Bu  metodlar  boshqalar  tushuna  oladigan  faktlarni  tashkil  qilish  va  yozishni  o‟z 

ichiga.  Olimlar  muammoni  hal  etishda    ko‟pgina  variantlarini  qo‟llaydilar.                                        

Ilmiy  tadqiqotda  birinchi  qadam  bu  hal  qilinishi  kerak  bo‟lgan  muammoni  yoki 

savolni aniqlab olish. Savolni aniqlab olgandan so‟ng  ma‟lumotlar to‟planadi va 

                                                 

2

 

M.Begon va boshqalar, 2006. 174-bet

 

---

 

10 

ular  tahlil  qilinadi.  Ma‟lumot  to‟plashda  kutubxona  fondi  materiallarini  tahlil 

qilish, soha haqidagi bilimlarni yig‟ib chiqish, labarotoriya va dalada test ishlarini 

olib borish kerak. 

 Yangi  yo‟nalishga  o‟tishdan  avval  soha  haqida  ma‟lum  bo‟lgan  barcha 

ma‟lumotlarni  to‟plash  juda  muhim  sanaladi.  Ishni  o‟zingiz  nimani  bilishingiz 

kerak  ekanligi  haqidagi  savoldan  boshlang.    So‟ngra  turli  xil  manbalardan 

yig‟ilgan  ma‟lumotlarni  tekshiring.  Adabiyotlar,  entsiklopediya,  hukumat 

hujjatlari,  kasbiy  jurnallar,  ilmiy  maqolalar  va  internet  kabi  manbalardan 

foydalanish mumkin ( M.Begon va boshqalar, 2006. 154-bet).  

Bazida  olimlar  o‟zlari  to‟plamagan  yoki  boshqalar  tomonidan  to‟plangan 

ma‟lumotlardan  foydalanadilar.  Barcha  to‟plangan  ma‟lumotlar  ham  ishonarli 

emas.  Siz  barcha  ma‟lumot  manbalarini  o‟rganishingiz  va  ma‟lumotlarni  ilmiy 

jihatdan  to‟g‟ri,  ishonchli  ekanligini  tekshirib  ko‟rib  foydalanishingiz  kerak. 

SHunda bu ma‟lumotlar siz kutgan natijaga erishishingizda samarali natija beradi ( 

M.Begon va boshqalar, 2006. 174-bet)

3

.