“mashinasozlik” fakulteti «Yer usti transport tizimlari» kafedrasi

W
0
-W
yak
=W
m
  ibora  mayinlik  soni  deyiladi  va  u  tuproq  tarkibidagi  loy 
zarrachalari  hamda  mineral  tarkibiga  bog`lik  bo`ladi.  SHuning  uchun  u  tuproqlarni 
tasniflashda ishlatiladi. 
Oquvchanlik  chegarasining  namligi  massasi  76  g,  balandlik  burchagi  30 
0
 
bo`lgan  muvozanat  konusi  yordamida  aniqlanadi.  Agar  konus  tuproqqa  qo`yilganda 
uning ichiga 10 mm gacha botib ketsa, u oquvchanlik chegarasining namligiga to`g`ri 
keladi.  Yarim  qattiq  holatga  o`tish  chegarasining  namligi  bir  parcha  loyni  olib  uni 
qo`l  kaftlari  orasida  diametri  3  mm  bo`lguncha  eshish  bilan  aniqlanadi.  Shu 
jarayonda  hosil  bo`lgan  loy  arqoni  uzunligi  10  mmga  yetganda  uzilib  tushishni 
boshlasa,  demak  u  yarim  qattiq  holatidagi  namlikda  bo`lgan  hisoblanadi.  Tuproq 
namligi undan olingan na’muna og`irligini tortish va quritish yo`li bilan aniqlanadi. 
Loy tuproq holati quyidagi ibora qiymati bilan tavsiflanadi.