“mashinasozlik” fakulteti «Yer usti transport tizimlari» kafedrasi

 
7. Yuza qatlamiga ishlov berish uslubi, yo`l ustida aralashmani tayyorlash usuli.
 
Yuza  qatlamiga  ishlov  berish  bir,  ikki  va  uch  qavatli  bo`lishi  mumkin.  Bir 
qavatli  ishlov  berish  texnologik  jarayoni  (47-rasm)  asosni  tayyorlash,  uni  chang  va 
loydan  tozalash,  80-120 
0
C  ga  qizdirilgan  yopishqoq  moddani  sepish,  mayda 
qirqilgan  tosh  maydalarini  sochish,  maxsus  g`ildirak  bilan  jipslashtirishdan  iborat 
bo`ladi. Undan keyin avtomobil harakatiga ruhsat beriladi va uning g`ildiraklari bilan 
qatlam  batafsil  shakllanadi.  Ikki  va  uch  qavatli  ishlov  berishda  yopishqoq  modda 
birinchi  marta  sepilgandan  keyin  katta-katta  qirqilgan  toshlar,  ikkinchi,  uchunchi 
marta  yopishqoq  modda  sepilgandan  keyin  esa  maydalab  qirqilgan  tosh  maydalari 
sochiladi.  Qirqilgan  tosh  maydalari  tirkama  yoki  ag`dargich  avtomobil  yordamida 
sochiladi. 
Yopishqoq  moddalar  gudron  tashiydigan  avtomobil  bilan  mahsus  qilingan, 
qizdirish moslamasi yordamida sepiladi. U yonilg`i sochiratgich bilan ikki qavat qilib 
o`tkazilgan quvir orqali alanga berib qizdiriladi. 
Yopishqoq  moddani  omborxonadan  surib  olish  va  uni  sepish  uchun  nasos 
ishlatiladi.  U  harakatni  avtomobilning  uzatmalar  qutisidan  oladi.  Ayrim  xollarda 
alohida  dvigatel ham  bo`lishi  mumkin.  Yopishqoq  moddani sepish  me’yori  (kg/m
2
) 
avtomobil tezligi (m/min) bilan rostlanadi va quyidagi ibora bilan aniqlanadi: