Х. С. Асатуллаев, Б. О. Турсунов, М. А. Маманазаров к

 
 
 
 
 
9-расм. Корхона хизматлари бозорининг таркибий тузилиши
104
 
Ўз моҳиятига асосан корхоналарнинг капиталлари бозори ссуда 
капиталининг мунтазам айланиш жараёнини таъминловчи махсус молия 
муносабатларининг йиғиндисидан иборат. Корхона хизматлари нарҳини 
шакллантиришда маркетингни қуйидаги мақсадларини келтириш мумкин: 
- корхона маҳсулот ишлаб чиқариш ва товар ҳаётийлигини таъминлаш; 
- жорий фойдани максималлаштириш; 
- корхона хизматлари бозорида йетакчиликни егаллаш (рақобатчилар 
орасида етакчи бўлиш, юқори сифатдаги хизматни кўрсатиш). 
Ушбу мақсадларга эришиш учун талаба томонидан битирув малакавий 
ишида корхона хизматлари бозоридаги коммуникацион стратегия ишлаб 
чиқилди ва у қуйидаги расмда акс еттирилган. 
104
Nazariy ma’lumotlar asosida talaba tomonidan shakllantirildi.
Koрхона xизматлари 
бозори
Валюта бозори
Қимматли қоғозлар 
бозори
Koрхона молиявий 
бозори

---

511 
 
 
 
10-расм. Корхона хизматлари бозорида коммуникацион стратегияни 
 ишлаб чиқиш босқичлари. 
Юқоридаги расмда келтирилган коммуникацион стратегияни ишлаб 
чиқиш корхоналар томонидан олиб бориладиган операцияларга асосланади. 
Корхона томонидан ахборот технологияларини босқичма босқич 
ривожлан-тириш борасида комплекс чора - тадбирлар олиб борилмоқда. 
Корхонанинг замонавий ва такомиллашган дастурига ўтиши, филиалларида 
техник компъютер жихозларини янгиланишига олиб келди ва натижада 
мижозларга сифатли хизмат кўрсатиш билан бирга корхонанинг иқтисодий 
ўсиш кўрсаткичларига ҳам ўз тасирини кўрсатди.
Корхонада 
мижозларнинг 
таклифлари 
асосида 
такомиллашган 
технологияларни тадбиқ етиш ва янгилаш ишлари ё`лга қўйилган. Ҳозирги 
кунда корхонанинг филиаллари, бўлимлари юқори тезликдаги алоқа 
каналлари билан таминланган бўлиб, бу ўз навбатида аниқ реал вақт ичида 
тезкор ва назорат ўрнатиш имкониятини яратди.
Корхоналар ўз иш фаолияти давомида янги ахборот технологияларини 
татбиқ етишга катта аҳамият бериб, замонавий дастурларни ва техник 
жиҳатдан янгилаш жараёнларига маблаг`ларни инвестиция қилди. 
Корхоналарнинг ривожланиши учун қилинган инвестициялар миқдори 
Реклама
Koммуникацион мақсадларни белгилаш
Бозорга хизматларни силжитиш стратегиясида ҳар бир компонентнинг ўрнини аниқлаш
Силжитиш стратегиясининг асосий компонентлари
Koрхона хизматларининг 
мақсадли бозори
Koрхона хизматларини 
жойлаштириш стратегияси
Koрхона 
хизматларини 
сотиш
rag’batlantirish 
Жамоатчилик 
билан алоқалар
Персоналлашган 
сотув
Tўғридан –тўғри 
маркетинг

---

512 
йилдан-йилга ошиб, бу ўз ўрнида корхонанинг хизмат турларини 
кенгайишига, корхонанинг молиявий барқарорлигига ҳамда мижозларга 
сифатли ва тезкор хизмат кўрсатиш имконини берди. 
Ахборот 
- 
коммуникациялар бозорининг интерактив хизматлар 
томонидан йўлга қўйилиши ижтимоий ва иқтисодий ривожланишнинг 
стратегик ҳамда оператив масалаларини ҳал қилишда ахборот таъминоти 
учун юқори сифатли ва самарали шарт-шароитлар яратиб беришга 
қаратилгандир. Ахборот махсулотларини тарқатиш ва фойдаланишнинг ўзига 
хос хусусиятлари ва қонуниятларини ўрганишда тизимли ёндошиш ахборот-
коммуникациялар бизнеси ҳақида чуқур билимга ега бўлишни талаб етади ва 
уларни тизимлаштиришда катта имконият яратади.
Биргина Интернет тармоғининг ўзидан ҳар хил турдаги маълумотларни 
топиш, ахборот алмашиш, фойдаланувчиларнинг ўзаро мулоқотини ташкил 
етиш, билим олиш, кўнгилочар дастурларда иштирок етиш каби мақсадларда 
фойдаланиш билан бирга, електрон бизнес фаолиятини йўлга қўйиш ва 
маркетинг тадқиқотларини ўтказиш каби бир қанча вазифаларни амалга 
ошириш мумкин. Интернет тармоғи имкониятларидан бизнес ва 
тадбиркорлик фаолиятини ташкил етиш жараёнида Корхонанинг веб-
саҳифаси унинг виртуал оламдаги салоҳиятини белгиловчи асосий ташкил 
этувчи ҳисобланади.